Tips om vallen te voorkomen

De meeste valpartijen van 65-plussers gebeuren in of om het huis. Het aantal ouderen dat valt stijgt harder dan de vergrijzing, doordat senioren langer zelfstandig thuis wonen in een onaangepast huis. Gemiddeld 15 Nederlanders per dag overlijden zelfs na een valpartij, zo blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (oktober 2022). Loop eens kritisch door je huis en kijk aan de hand van onderstaande tips waar je valpartijen kunt voorkomen.   

1. Goede verlichting

Zorg dat je overal in huis goede verlichting hebt en dat lichtschakelaars makkelijk te bereiken zijn. Een lichtschakelaar waar je naar moet reiken, vergroot de kans op vallen. Op deze plekken is goede verlichting extra belangrijk:

• Langs de trappen en in doorgangen. Breng lichtsensoren aan op de looproute van de slaapkamer naar de badkamer.
• Bij het bed: plaats een bewegingssensor onder het bed, zodat een nachtlampje gaat branden als je uit bed stapt. 
• In de badkamer. Met name belangrijk als je ’s nachts naar het toilet gaat. Kies voor lampen met een bewegings- of lichtsterktesensor. 

2. Drempels

Over drempels van (binnen)deuren struikel je gemakkelijk en ook bij loophulpmiddelen zijn ze een obstakel. Verwijder ze of, als dit niet mogelijk is, schuin ze af. Een andere optie is het plaatsen van een drempelhulp: een schuin aflopende plaat van metaal, rubber of kunststof die je tegen of over de drempel legt en een 'bruggetje' vormt.  

3. Vloer

Heb je een tegelvloer, zorg er dan voor dat deze vlak en stroef is. Met een speciale vloeistof (antislipcoating) kun je de tegelvloer antislip maken. Denk daarbij ook aan de badkamervloer.

4. Trap

• Traptreden moeten altijd zichtbaar zijn. Zorg dus voor goede verlichting bij de trap of nog beter: op de traptreden.
• Voorzie de trap van een leuning aan beide kanten, als dat mogelijk is. Een extra leuning kun je verticaal op de trapspil vastzetten.
• Tussentreden zijn ideaal als je wat steun bij het traplopen nodig hebt, maar nog geen traplift wil.
• Houd de trap vrij van spullen, maak er geen opslagruimte van.

5. Badkamer

Plaats een antislipmat of -stickers in bad en douche. Plaats steunbeugels en handgrepen voor de nodige houvast, bijvoorbeeld bij het bad en het toilet. Een douchezitje is ook zeer praktisch. 

6. Keuken

Kijk in de keuken of je overal nog makkelijk bij kunt. Mogelijk moet de hoogte van het aanrechtblad of de keukenkastjes worden aangepast. Moet je reiken naar spullen, dan verhoogt dat de kans op vallen. 

7. Wasmachine

Plaats de wasmachine en droger zo dicht mogelijk bij elkaar, in ieder geval op dezelfde etage. Zo voorkom je dat je ver moet sjouwen met een zware wasmand. 

8. Buiten

• Ruim gereedschap na gebruik op en laat geen tuinafval liggen.
• Leg ongelijk liggende tegels recht en meld losliggende stoeptegels of kapotte straatverlichting bij de gemeente. 
• Houd het terras vrij van gladde materialen zoals mos, algen en bladeren.

9. Verwijder obstakels

Het risico op vallen is groter als er meer in huis staat. Houd ruimtes en looproutes vrij van obstakels. 

• Leg een antislipmat onder kleden en tapijten. Tapijten met opkrullende hoeken of versleten tapijten kun je beter weghalen. 
• Verwerk kabels (in gootjes) weg of zet ze vast. Plaats eventueel wandcontactdozen bij. 
• Laat meubelstukken als kleine krukjes of bijzettafeltjes bij voorkeur weg.
• Laat geen spullen op de vloer liggen.

Aanvullende tips

• Kies voor stevige schoenen met een goede grip. Loop binnenshuis niet op sokken maar draag pantoffels met een antislipzool.  
• Volg een valpreventiecursus. Veel gemeentes maar ook fysiotherapeuten bieden valcursussen aan. Je leert hoe je vallen kunt voorkomen én hoe je een val veilig kan opvangen. Op de site van VeiligheidNL kun je vinden waar bij jou in de buurt valcursussen worden gegeven. Vraag bij je verzekeraar na of de cursus (deels) vergoed wordt.
• Misschien een open deur maar test laat regelmatig je ogen controleren.
• Blijf actief en in beweging. Dat is beter voor de spieren. Spieren in goede conditie verminderen de kans op vallen.

• Meer informatie over hulpmiddelen? Kijk op hulpmiddelenwijzer.nl.
• Je huis levensloopbestendig maken? Ga naar langerthuisinhuis.nl/levensloop.

Lees meer over langer zelfstandig wonen