Gevluchte Oekraïners opvangen in huis
Veel huiseigenaren willen hun huis openstellen voor Oekraïense vluchtelingen. Waar moet je allemaal op letten? Negen veelgestelde vragen.
Veelgestelde vragen
1. Waar kan ik me aanmelden als ik vluchtelingen wil opvangen?
Bij de organisatie TakeCareBNB. Die brengt gastgezinnen en vluchtelingen bij elkaar. Ze houdt daarbij rekening met jouw situatie zoals de gezinssamenstelling, beschikbare ruimte en achtergrond.
2. Krijg ik een vergoeding voor het opvangen van vluchtelingen?
Nee, daar is op dit moment geen sprake van. Wel krijgen vluchtelingen die geregistreerd staan bij de gemeente leefgeld uitgekeerd. Dat is geregeld in de Regeling opvang ontheemden Oekraïne die op 1 april 2022 in werking is getreden. Vluchtelingen die bij particulieren verblijven krijgen een aanvullend bedrag. Hiermee kunnen ze bijdragen aan de kosten van het gastgezin, maar dat is geen verplichting. Als gastgezin kun je hier samen met je gast afspraken over maken.
3. Zijn de vluchtelingen in je huis verzekerd?
Voor de woon- en aansprakelijkheidsverzekering geldt dat vluchtelingen die bij jou in huis worden opgevangen meestal voor een bepaalde periode zijn meeverzekerd. De vluchteling wordt dan door de verzekeraar vaak gezien als logé. Meld altijd bij je verzekeraar dat je vluchtelingen in huis opneemt. Die kan meer informatie geven over je situatie.
Mocht er schade ontstaan aan eigendommen, veroorzaakt door de vluchtelingen, en dekt je verzekering de schade niet? Meld de schade dan bij de gemeente. In de Regeling opvang ontheemden Oekraïne is namelijk bepaald dat de gemeente verplicht is om een verzekering af te sluiten voor deze situatie.
4. Moeten de vluchtelingen zich inschrijven bij de gemeente?
Ja, een vluchteling die bij jou in huis verblijft moet zich inschrijven in de Basis Registratie Personen (BRP). Dat gebeurt bij de afdeling Burgerzaken in de gemeente waar je woont.
5. Heeft het opvangen van vluchtelingen invloed op mijn uitkering?
De opvang van vluchtelingen in je eigen huis heeft geen gevolgen voor de hoogte van een uitkering (bijstandsuitkering, uitkering van de SVB of het UWV) die je ontvangt. Dat blijkt uit een Kamerbrief van 21 maart. Je moet wel bij de betreffende instantie melden dat je vluchtelingen opvangt. Het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) heeft richting alle gemeenten aangegeven dat de kostendelersnorm niet hoeft te worden toegepast bij de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne.
6. Heeft het opvangen van vluchtelingen invloed op mijn toeslagen of gemeentelijke belastingen?
Op dit moment werkt het kabinet aan een regeling om te voorkomen dat het opvangen van vluchtelingen invloed heeft op de toeslagen die je ontvangt. Voor wat betreft de lokale heffingen, streeft het kabinet ernaar dat het opvangen van vluchtelingen geen negatieve gevolgen heeft voor gasthuishoudens. Wel bestaat de kans dat eenpersoonshuishoudens meer afvalstoffen- en rioolheffing gaan betalen omdat er nu meer mensen in huis verblijven.
Meld altijd bij de gemeente dat je vluchtelingen opvangt. Daarbij is het belangrijk dat de opvang als tijdelijk verblijf wordt aangemerkt.
Als je door de opvang van vluchtelingen van een eenpersoonshuishouden naar een meerpersoonshuishouden gaat, kan dit van invloed zijn op de waterschapsbelasting.
Voor al deze heffingen geldt dat het uitgangspunt is dat de opvang van vluchtelingen geen invloed heeft op de kwijtscheldingsregeling. Daarvoor is het van belang dat de leefgelden die de vluchtelingen ontvangen niet meetellen.
7. Is het opnemen van Oekraïense vluchtelingen in huis toegestaan bij een hypotheek met Nationale Hypotheek Garantie (NHG)?
Het opnemen van een vluchteling heeft geen gevolgen voor de NHG zolang de opvang tijdelijk is en de vluchteling geen huur betaalt. Wordt er wel huur betaald, dan kan dit betekenen dat de borgstelling van NHG komt te vervallen. Lees meer hierover op de website van NHG.
8. Waar moet ik verder rekening mee houden als ik vluchtelingen opvang?
Realiseer je dat het voor de vluchtelingen een moeilijke tijd is. Zij hebben hun huis achter moeten laten en er zijn grote zorgen over hun familie, vrienden en hun land. Op de website van TakeCareBNB staan tips hoe je hiermee omgaat.
9. Waar vind ik meer informatie over het opvangen van vluchtelingen?
Er is een tijdelijk samenwerkingsverband tussen het Rode Kruis, VluchtelingenWerk Nederland, het Leger des Heils en TakeCareBnB. Dit samenwerkingsverband werkt onder de naam RefugeeHomeNL. De overheid werkt met RefugeeHomeNL samen voor de opvang van vluchtelingen door particulieren. Samen hebben ze een document opgesteld met meer informatie over het opvangen van vluchtelingen in je eigen huis.