'Verheugd over diepgravend onderzoek naar erfpacht Amsterdam'

Een meerderheid van de Amsterdamse gemeenteraad wil dat er een extern onderzoek komt naar het erfpachtbeleid tussen 2000 en 2019. De kernvraag is daarbij of de consumentenrechten van huiseigenaren met woningen op erfpacht voldoende zijn gewaarborgd.

Als vereniging hebben wij ons in deze periode steeds verzet tegen het erfpachtsysteem van de gemeente Amsterdam. Dit systeem heeft zich altijd gekenmerkt door exorbitant hoge canonstijgingen die huiseigenaren moeten betalen, het afromen van waardestijging door de gemeente en het eenzijdig aanpassen door de gemeente van de voorwaarden ten nadele van huiseigenaren. De gemeente kon dit al die tijd doen omdat zij een machtspositie heeft: wie in Amsterdam een woning koopt wordt bijna altijd noodgedwongen erfpachter.  

Ook protesteren wij al geruime tijd tegen de opzet van het nieuwe erfpachtstelsel van de gemeente Amsterdam. De doelstelling van het nieuwe systeem om grote canonsprongen in de toekomst te voorkomen wordt door ons onderschreven. Echter, wij hebben ons wel verzet tegen de uitgangspunten die de gemeente hierbij heeft gekozen. Toch kan, mede dankzij de kortingsregelingen die tot 8 januari golden, het voor bepaalde groepen aantrekkelijk zijn om in te gaan op het aanbod. 

Opdracht tot extern onderzoek

De opdracht tot een extern onderzoek komt voort uit een initiatief voor een raadsenquête naar het erfpachtbeleid. Met onze steun verzamelde de SEBA hiervoor voldoende handtekeningen. Een raadsenquête gaat de gemeenteraad te ver, maar een meerderheid van de politieke partijen kan zich vinden in een extern onderzoek. Eind april wordt over dit voorstel gestemd, maar dit lijkt nog slechts een formaliteit.   

Erfpachters krijgen alsnog WOZ-waarde 2015 

Ook werd bekend dat tienduizenden Amsterdamse erfpachters alsnog recht hebben op een WOZ-beschikking van de jaren 2015 en 2016. Dit is het gevolg van een uitspraak van de Hoge Raad. Tegen de laagste van deze twee beschikkingen mogen huiseigenaren dan alsnog bezwaar instellen. Een lagere WOZ-waarde heeft voor de erfpachter een gunstige invloed op de afkoopsom of het nieuwe erfpachtcanon.   

De uitspraak van de Hoge Raad is belangrijk voor twee groepen huiseigenaren die voor 8 januari 2020 bij de gemeente een aanvraag voor een erfpachtaanbod hebben ingediend.   

1. Voor huiseigenaren die in gedeelde eigendom (zoals partners) de woning hebben gekocht vóór of in 2015 en 2016.    

2. Voor huiseigenaren die hun woning ná 2015 of 2016 hebben gekocht en daardoor geen WOZ-beschikking over die jaren hebben ontvangen.   

Gemeente moet actief informeren

Als vereniging roepen wij de gemeente op om deze WOZ-beschikkingen proactief te sturen aan iedereen die een aanbod heeft gevraagd en in de bovenstaande twee categorieën zit, zodat mensen hier niet zelf achteraan hoeven gaan. In elk geval zou de gemeente deze mensen actief moeten informeren over de mogelijkheid om de WOZ-beschikkingen 2015 en 2016 op te vragen.   

Tot 8 januari 2020 is bij de gemeente Amsterdam voor ongeveer 132.000 woningen op erfpacht een overstapaanvraag ingediend. Tot die datum waren de relatief gunstige overstapvoorwaarden van kracht die voor de eigenaren de pijn van een hoge afkoopsom enigszins verzachten.