Gevelisolatie: dit is hoe het werkt

Wat is gevelisolatie?

Bij gevelisolatie wordt de bestaande buitenmuur geïsoleerd. Je kunt de buitenmuur zowel aan de binnenkant als de buitenkant isoleren. Het kan zijn dat spouwmuurisolatie niet mogelijk is, bijvoorbeeld omdat er geen spouw aanwezig is. Dan kun je kiezen voor gevelisolatie. Wanneer je de woning aardgasvrij wilt maken en spouwmuurisolatie niet voldoende is om dit te realiseren, kan gevelisolatie ook uitkomst bieden.

Hoe kun je de gevel isoleren? 

Je kunt de gevel op twee manieren isoleren:

Binnenkant buitenmuur isoleren

De binnenkant van de gevel isoleer je door het plaatsen van een voorzetwand. Houd er rekening mee dat de woonruimte hierdoor kleiner wordt. Isolatie aan de binnenzijde is minder ingrijpend dan aan de buitenzijde. In tegenstelling tot isolatie aan de buitenkant kun je de binnenkant van de buitenmuur ook zelf isoleren. Een voorzetwand kun je maken van los isolatiemateriaal, zoals houten of metalen regels met daartussen isolatiemateriaal, of isolatieblokken van gasbeton. Er zijn ook kant-en-klare voorzetwandsystemen verkrijgbaar. Dit zijn panelen met isolatiemateriaal en plaatmateriaal.   

Buitenkant buitenmuur isoleren

Het isoleren van de buitenmuur vanaf de buitenkant is erg ingrijpend, omdat het aangezicht van je huis hierdoor verandert. Je hebt voor deze klus een omgevingsvergunning van de gemeente nodig. Door te isoleren aan de buitenzijde komt de gevel meer naar buiten, waardoor mogelijk ook aansluitingen met bijvoorbeeld het dak en de dakgoot moeten worden aangepast.  

Isolatie van de buitengevel kun je het beste uitbesteden aan een vakman. Welke vakman je daarvoor het beste kunt inschakelen is afhankelijk van hoe isolatieaanpak. Vaak is een aannemer inschakelen de beste optie. Voor een geïsoleerde en gestukte gevel of gevels met steenstrips kun je het beste een gespecialiseerd bedrijf inschakelen. Bijvoorbeeld een bedrijf aangesloten bij de Stichting Gevelgarantie.

Hoe werkt isoleren van binnenuit?

Voor het plaatsen van voorzetwanden zijn verschillende mogelijkheden:  

Houtskelet of metal stud wand 

Je kunt een voorzetwand maken met behulp van houten of metalen regels. Daartussen plaats je isolatiemateriaal en dit werk je af met een dampremmende laag en gipsplaten. Je kunt de regels rechtstreeks tegen de muur monteren of de wand helemaal los van de muur plaatsen door ze op de vloer en het plafond te monteren. Dit laatste kan een goede oplossing zijn als je twijfelt of de muur geen vocht doorlaat of deze niet vlak genoeg is. Gebruik in dat geval in ieder geval houten regels die bestand zijn tegen vocht, bijvoorbeeld van wol.   

Kant-en-klare voorzetwandsystemen

Kant-en-klare voorzetwandsystemen bestaan uit isolatieplaten voorzien van plaatmaterialen die je direct kunt afwerken met gipsplaten. Deze platen zijn gelijk al voorzien van een dampremmmende laag tussen het isolatiemateriaal en de afwerkplaat. De kant-en-klare platen worden met behulp van dotten lijm rechtstreeks op de muur gemonteerd of met behulp van houten latten of speciale bevestigingsstroken van isolatiemateriaal.  

Gasbeton of cellenbeton 

Je kunt ook een voorzetwand plaatsen met behulp van gasbeton, ook wel cellenbeton genoemd. Gasbetonblokken isoleren redelijk. Er zijn ook speciale isolatieblokken leverbaar die een gelijke isolatiewaarde hebben als minerale wol. De blokken kunnen met behulp van speciale lijm onderling en aan de muur worden gelijmd. Vervolgens kunnen de wanden verder worden afgewerkt. Het voordeel van gasbeton is dat het ongevoelig is voor vocht. 

Let op! Bij kozijnen en vloeren moet goed gelet worden op koudebruggen. Koudebruggen zijn delen van de woningschil die niet goed geïsoleerd zijn. Via koudebruggen verlies je extra warmte uit je woning en bestaat de kans dat ter plaatse vochtplekken ontstaan door condensatie van vocht uit de (binnen)lucht. Bij kozijnen kan een koudebrug voorkomen worden door de zijkanten, de boven -en onderkant van de muur rondom het kozijn ook te voorzien van een laagje hoogwaardig isolatiemateriaal.

Hoe werkt isoleren aan de buitenkant? 

Er komt veel kijken bij het isoleren van de buitenmuur. Omdat het maatwerk is, is er niet een stappenplan waarin duidelijk wordt hoe isolatie van de gevel in zij werk gaat. Vraag dit na bij een aannemer of gespecialiseerd bedrijf. 

Welke soorten gevelbekleding zijn er?

Na het isoleren van de gevel aan de buitenkant kun je kiezen voor verschillende soorten afwerkingen:

Buitengevel isoleren met verschillende houtsoorten

Dit wordt ook wel houtskeletbouw genoemd. Je kunt de gevel isoleren door een voorzetgevel te plaatsen met houten regelwerk met daartussen isolatiemateriaal. De opbouw is dan hetzelfde als bij houtskeletbouwconstructie. Meestal worden deze afgewerkt met een gevelbekleding. Wil je een nieuwe buitenmuur met natuurlijk materiaal, dan kies je voor houten gevelbekleding. Kies bijvoorbeeld voor tropisch hardhout. Het is wel belangrijk om voldoende ventilatieruimte achter de gevelbelkleding te houden. In plaats van traditionele isolatiematerialen kan ook folie-isolatie op deze wijze worden aangebracht. Het voordeel hiervan is dat daarmee de gevel minder ver naar voren komt. De folie wordt dan tussen twee latten opgespannen. Bij folie-isolatie is het wel belangrijk om het te isoleren deel goed luchtdicht te maken.  

Buitengevel isoleren met kant-en-klare systemen 

Er zijn ook kant-en-klare isolatiesystemen. Dit zijn isolatieplaten voorzien van beugels om verticale en horizontale latten op te bevestigen. Op deze latten kan de gevelbekleding gemonteerd worden. Wanneer je kiest voor gevelpanelen kun je kiezen uit verschillende materialen. Denk bijvoorbeeld aan pvc, hout of metaal. Gevelpanelen kunnen zowel horizontaal als verticaal geplaatst worden. De isolatieplaten worden met behulp van pluggen op de bestaande muur gemonteerd. Deze manier van isoleren wordt ook wel bij nieuwbouw gebruikt.  

Buitengevel isolatiesysteem 

Bij dit systeem wordt isolatiemateriaal op de bestaande gevel gelijmd en met pluggen extra bevestigd. Over dit isolatiemateriaal wordt vervolgens in verschillende lagen stucwerk aangebracht. Ook deze methode wordt al vaak bij nieuwbouw toegepast. Het aanbrengen hiervan is specialistisch werk.  

Buitengevel isoleren met steenstrips

Een soortgelijk systeem als buitengevelisolatie is een systeem met steenstrips. Het stucwerk wordt dan vervangen door steenstrips. Het voordeel van dit systeem is dat het uiterlijk van de gevel minder ingrijpend wijzigt, afhankelijk van de keuze van de steenstrips. Ook dit wordt steeds vaker bij nieuwbouw toegepast. 

Buitengevelisolatie met nieuwe buitenmuur

Naast steenstrips kun je er ook voor kiezen om een gehele nieuwe buitenmuur te laten plaatsen. De vakman plaatst de nieuw muur pas als de oude buitenmuur is verwijderd en er extra fundering is aangebracht. Ook moet er na afwerking nieuwe ramen en deuren geplaatst worden. Dit maakt deze gevelbekleding erg arbeidsintensief en duur.

Let op! Net als bij isolatie van binnenuit, moet ook hierbij rekening worden gehouden met koudebruggen. 

Wat kost gevelisolatie en wat levert het op? 

De kosten van gevelisolatie zijn afhankelijk van de isolatiemethode, het materiaal en de isolatiewaarde. De buitengevel isoleren is duurder dan isolatie van de binnenzijde. Onderstaande gegevens geven een indicatie.

De kosten en de subsidie zijn een schatting. Dit hangt af van het te isoleren oppervlakte. Het subsidiebedrag in deze tabel gaat uit van twee of meer maatregelen. De besparingen in euro zijn berekend met twee gasprijzen.

Bron: Milieu Centraal

Heb je onvoldoende eigen geld voor gevelisolatie, dan kun je een lening afsluiten. En je komt wellicht in aanmerking voor subsidie.

Voordelen buitenmuur isoleren

Het isoleren van de buitenmuur heeft meerdere voordelen:

• Besparing op de energierekening. Omdat je je woning 'inpakt' gaat er minder energie verloren waardoor je een lagere energierekening krijgt.
• Goede isolatiewaarde. Door een hoge isolatiewaarde komt er minder kou de woning binnen waardoor de binnentemperatuur aangenaam blijft. 
• Geen ruimteverlies. Door de gevel aan de buitenkant te isoleren lever je binnen geen ruimte in. Wanneer je de gevel van binnenuit isoleert kost dit wel ruimte. Ook veroorzaakt dit meer overlast.
• Klaar voor aardgasvrij wonen. Doordat je huis nog beter geïsoleerd is dan met (alleen) spouwmuurisolatie kun je de overstap maken naar aardgasvrij wonen. Bijvoorbeeld met een warmtepomp.

Nadelen buitenmuur isoleren

De buitenmuur isoleren kent ook een aantal nadelen:

• Hoge kosten. Het isoleren van de buitenmuur is een grote investering. Het is een stuk duurder dan spouwmuurisolatie. De terugverdientijd is ook langer.
• Vergunning nodig. Omdat je woning er anders uit komt te zien heb je voor het isoleren van de buitengevel een vergunning nodig van de gemeente. Dit vraag je aan via het Omgevingsloket. Let op: niet voor alle woningen is het isoleren van de buitengevel toegestaan.
• Arbeidsintensief. Gevelisolatie aan de buitenkant kost veel tijd door de combinatie van isoleren en het plaatsen van gevelbekleding.
• Aanpassingen andere constructies. Vaak moeten de aansluitende constructies zoals het dak en de dakgoten ook worden aangepast.    
• Minder buitenruimte. De gevel komt verder naar buiten, waardoor de buitenruimte, de tuin, kleiner wordt. 

Kan ik beter de spouwmuur of de gevel aan de buitenkant isoleren?

Wanneer je een spouw hebt en deze dik genoeg is, is spouwmuurisolatie de meest eenvoudige en voordeligste optie. Spouwmuurisolatie is veel goedkoper en minder arbeidsintensief dan de buitenmuur isoleren. De isolatie is minder dik, maar in combinatie met andere isolatiemaatregelen, zoals hr++ glas is de woning redelijk geïsoleerd. De buitenmuur isoleren is een goed idee als:

• De woning geen spouw heeft. Woningen gebouwd voor 1920 en monumentale panden hebben bijvoorbeeld vaak geen spouwmuren;
• De spouw van de woning smaller is dan 4 cm. Hierdoor is deze niet geschikt voor isolatie;
• De buitenmuur een onderhoudsbeurt nodig heeft. Bijvoorbeeld wanneer de stenen poreus worden of het voegwerk aan vervanging toe is. Dit is goed te combineren met isolatie van de gevel;
• Je de woning energieneutraal wilt maken. Hiervoor is zeer goede gevelisolatie nodig die met het isoleren van de spouw niet haalbaar is.
• Combinatie van gevel -en spouwmuurisolatie. Je kunt spouwmuurisolatie ook combineren met het isoleren van de gevel.

Aandachtspunten gevelisolatie

• Het isoleren van de gevel is een klus voor een gespecialiseerd isolatiebedrijf.
• Los voordat je gaat isoleren eerst gebreken op, zoals vochtproblemen. Isolatiemateriaal dat vochtig wordt, verliest zijn isolatiewaarde.
• In de spouwmuur kunnen vleermuizen zitten. Omdat vleermuizen beschermde dieren zijn is het verboden om hun verblijfplaats te verstoren of ze te doden. Hier moet het isolatiebedrijf bij het isoleren van de buitenkant van de gevel rekening mee houden. Ben je van plan om de gevel te isoleren? Zoek een isolatiebedrijf die hier rekening mee houdt.

Veelgestelde vragen gevelisolatie

Heeft isolatie gevolgen voor de ventilatie in mijn huis?

Oudere woningen (vooral die van voor 1975) met weinig isolatie hebben vaak veel kieren. Dit zorgt voor veel tocht. Tegelijkertijd stroomt hierdoor ook frisse buitenlucht het huis binnen. Door te isoleren verdwijnen veel van deze kieren en verandert de vochthuishouding in huis. Controleer na isolatie of de ventilatie nog voldoende is. De ideale relatieve luchtvochtigheid ligt tussen de 40 en 55%. Dit kun je meten met een hygrometer. 

Wanneer kom je in aanmerking voor de ISDE?

Je komt als huiseigenaar in aanmerking voor de ISDE als er sprake is van een koopwoning en deze woning je hoofdverblijf is of direct na verbouwing wordt. Daarnaast moet de installatie van de maatregelen worden uitbesteed aan een bouwinstallatiebedrijf of isolatiebedrijf.