Hypotheekrenteaftrek (HRA)
Wat is er aan de hand? We horen in de media veel over het eventueel afschaffen van de hypotheekrenteaftrek. Maar waarom? Wat betekent dit voor de huiseigenaar? Wat is het alternatief? En wat is de visie van Vereniging Eigen Huis?
Het afschaffen van de hypotheekrenteaftrek is een discussie die vaker oplaait. Al jaren wordt gesproken om te stoppen met dit fiscale voordeel voor huiseigenaren. Diverse partijen zien de hypotheekrenteaftrek graag verdwijnen, vooral omdat zij vinden dat het huidige systeem er mede voor zorgt dat de huizenprijzen zo hoog zijn. De vereniging deed uitgebreid onderzoek naar de werking van het systeem op middellange termijn en heeft een andere visie op het verdwijnen van de aftrek.
Waarom zou de HRA moeten verdwijnen?
De rente is lange tijd relatief laag en de huizenprijzen waren hoog. Dankzij de hypotheekrenteaftrek kunnen kopers meer geld lenen om een huis te kopen. Organisaties als DNB en OESO maken zich hier zorgen over. Zij zijn van mening dat een fiscaal voordeel als de hypotheekrenteaftrek zorgt voor nog meer opdrijving van de huizenprijzen. Hoe meer geld mensen kunnen lenen, hoe meer zij kunnen bieden voor een woning, hoe harder de huizenprijzen kunnen stijgen.
Als aanvulling op het afschaffen van de hypotheekrenteaftrek willen verschillende organisaties dat een eigen woning wordt belast als eigen vermogen. Zij willen dat een woning wordt geplaatst in box 3 i.p.v. box 1. Hun visie is dat een huis hierdoor kostbaarder wordt, mensen minder budget overhouden, minder kunnen bieden en de huizenprijzen zullen dalen.
De discussie gaat ook over het idee dat de overheid huiseigenaren met het huidige systeem subsidieert. De hypotheekrenteaftrek kost de schatkist geld. Daarmee zouden huiseigenaren een voordeel hebben ten opzichte van huurders.
Wat is de hypotheekrenteaftrek?
Wanneer je een woning koopt heb je een hypotheek nodig. Over het geld dat je hiervoor leent betaal je rente. Die rente is de hypotheekrente. Deze rente mag je aftrekken van je inkomen. Hierdoor heb je een lager inkomen, waardoor je minder belasting hoeft te betalen. De hypotheekrenteaftrek is ontwikkeld om het kopen van een huis betaalbaarder te maken.
Wat betekent het als de HRA blijft?
Onderzoek Vereniging Eigen Huis
De vereniging volgt de discussie omtrent de hypotheekrenteaftrek op de voet. Aanpassingen hiervan kunnen immers gevolgen hebben voor onze leden. Wij horen veel over afschaffen, maar wat als volgende kabinetten de hypotheekrenteaftrek, buiten de afgelopen jaren al aangekondigde maatregelen, met rust laten? We hebben onderzoek laten doen door Onderzoeksbureau SEO. (Een wetenschappelijk instituut dat in opdracht van ministeries en bedrijven, onderzoek doet naar economische zaken.) Zij rekende door hoe bestaande en al geplande fiscale regelingen rondom de eigen woning zich tot 2050 ontwikkelen.
Conclusie
Bij ongewijzigd beleid betalen woningbezitters in 2042 meer aan eigenwoningforfait, dan de schatkist aan hypotheekrenteaftrek uitkeert. Stijgen de huizenprijzen sneller dan 2 procent per jaar, dan wordt dat omslagpunt zelfs al eerder bereikt.
Fiscale stimulering van de eigen woning levert het Rijk volgens SEO op termijn dus geld op. Toekomstige starters hebben dan ook recht op hypotheekrenteaftrek, maar die wordt dan zonder extra kosten voor de overheid via het eigenwoningforfait gefinancierd.
Lees het SEO Economisch onderzoek (pdf)
Dit vindt de vereniging
De huidige fiscale behandeling van de eigen woning zou niet in een keer op de schop moeten. Uit het onderzoek van SEO blijkt immers dat het systeem op termijn positieve gevolgen heeft voor de kas van het Rijk. Op dat moment is het geen subsidieregeling meer voor huiseigenaren. Ook is de hypotheekrenteaftrek een belangrijk middel om (met name startende) huiseigenaren te beschermen tegen toekomstige rentestijgingen.
De vereniging vindt dat het effect van de hypotheekrenteaftrek op de hoge huizenprijzen in de discussie overdreven wordt. De hitte op de woningmarkt wordt veroorzaakt door het woningtekort en de kunstmatig laag gehouden rente.
Voordat de hypotheekrenteaftrek dus wordt afgeschaft, is op zijn minst een gedegen alternatief nodig voor alle goede onderdelen uit het systeem.
Veelgestelde vragen: hypotheekrenteaftrek
Veelgestelde vragen: Rapport De Nederlandse Bank
De Nederlandse Bank (DNB) heeft een rapport uitgebracht waarin de bank pleit voor afschaffing van de hypotheekrenteaftrek en tegelijkertijd plaatsing van de eigen woning in box 3.
Veelgestelde vragen: Eigen woning naar box 3
Als aanvulling op het afschaffen van de Hypotheekrenteaftrek willen verschillende organisaties dat een eigen woning wordt belast als eigen vermogen. Zij willen dat een woning wordt geplaatst in box drie i.p.v. box één. Hun visie is dat een huis hierdoor kostbaarder wordt, mensen minder budget overhouden, minder kunnen bieden en de huizenprijzen zullen dalen.