Kennisbank

Aan welke eisen moet ik voldoen bij de verbouwing van mijn woning?

 

Alle bouwwerken moeten minimaal voldoen aan de eisen uit het Bouwbesluit. De eisen voor verbouwingen worden per hoofdstuk apart vermeld. Vaak is dit het rechtens verkregen niveau. 

Een belangrijke uitzondering betreft de isolatie:

Bij het gedeeltelijk vernieuwen, veranderen of vergroten van een bouwwerk geldt het rechtens niveau voor zover de warmteweerstand of Rc-waarde van de woningschil niet lager is dan 1,4 m^2. K/W

• Bij het vernieuwen of het vervangen van de isolatielaag geldt het rechtens verkregen niveau met een minimum warmteweerstand van de constructie:
  • Vloer     : minimaal 2,6 m^2. K/W
  • Gevel    : minimaal 1,4 m^2. K/W
  • Dak       : minimaal 2,1 m^2.  K/W
     
• Bij het vernieuwen of het vervangen van kozijnen, ramen en deuren geldt het rechtens verkregen niveau met een maximum warmtedoorgangscoëfficient van 2,2 W/m².K.
   
• Bij het geheel oprichten of vernieuwen van een dakkapel, uitbouw of functioneel bij het hoofdgebouw behorende bijgebouw gelden voor deze constructies de warmteweerstand volgens de eisen van nieuwbouw:
  • Vloer     : minimaal 3,7 m².K/W
  • Gevel    : minimaal 4,7 m².K/W
  • Dak       : minimaal 6,3 m².K/W
• Bij het geheel oprichten of vernieuwen van een dakkapel, uitbouw of functioneel bij het hoofdgebouw behorende bijgebouw gelden voor de kozijnen, ramen en deuren de nieuwbouweisen. De maximale warmtegeleidingscoëfficiënt is dan 1,65 W/m².K.
  Bij dakkapellen vallen de zijwangen ook onder deze eisen voor kozijnen. 

Eisen bij ingrijpende renovaties

Wat is een ingrijpende renovatie?

Isolatie-eis
Verder worden er eisen gesteld als een bouwwerk ingrijpend wordt gerenoveerd. Vanaf 1 juli 2013 gelden voor deze constructies de warmteweerstand volgens de eisen van nieuwbouw:

• Vloer     : minimaal 3,7 m².K/W
• Gevel    : minimaal 4,7 m².K/W
• Dak       : minimaal 6,3 m².K/W

Deze eis geldt dan alleen voor die delen die gerenoveerd worden. Delen die niet gerenoveerd worden hoeven dus ook niet te voldoen aan deze eis. Meer informatie hierover is te vinden via Nieman. 

Eis hernieuwbare energie

Vanaf 1 februari 2022 moet bij een ingrijpende renovatie, gecombineerd met aanpassingen aan het verwarming- of koelsysteem, een minimum hoeveelheid duurzame (hernieuwbare) energie worden opgewekt. In het bouwbesluit wordt het verwarming- en/of koelsysteem een technisch bouwsysteem genoemd. Als het gebouw al voldoende hernieuwbare energie opwekt, hoef je geen extra hernieuwbare energie toe te passen.

Hernieuwbare energie kan worden opgewekt door het plaatsen van zonnepanelen, een warmtepomp of een zonneboiler. Ook biomassa wordt (deels) aangemerkt als hernieuwbaar, bijvoorbeeld een pallet- of houtkachel.

Wat wordt verstaan onder aanpassingen aan het verwarming- of koelsysteem?

De eis wordt uitgedrukt in een aantal kWh/m2 gebruiksoppervlak: 30 x (Aroof/Ago) kWh/m2 per jaar, waarbij Aroof het dakoppervlak is en Ago het gebruiksoppervlak van de woning.  

De minimaal vereiste hoeveelheid is dus afhankelijk van de verhouding tussen het dakoppervlak en de gebruiksoppervlakte van het gebouw. Voor het berekenen van de minimum hoeveelheid hernieuwbare energie moet gebruik gemaakt worden van de NTA 8800. Dit is de rekenmethodiek van de BENG eisen en het energielabel.

Het uitgangspunt van deze eis is het plaatsen van zonnepanelen, vandaar dat het dakoppervlak in de berekening is mee genomen, maar kan dus ook worden ingevuld door gebruik te maken van andere hernieuwbare bronnen. De hoogte van de eis is, naast het dakoppervlak, ook afhankelijk van het gebruiksoppervlak. Bij een tussenwoning voldoe je aan deze eis door het plaatsen van circa 7 zonnepanelen op het dak.

Naast het feit dat het moet gaan om een ingrijpende renovatie en er aanpassingen worden gedaan aan het centrale verwarming- en koelsysteem zijn er nog een paar uitzonderingen:

• Gebouwen met een lage energievraag, bijvoorbeeld omdat ze niet of nauwelijks verwarmd en/of gekoeld worden ten behoeve van personen.
• Aan deze eis hoeft niet te worden voldaan als binnen drie jaar het gebouw wordt aangesloten op een warmtenet.
• Als het gebouw of de locatie niet geschikt is om hernieuwbare energie op te wekken. Bijvoorbeeld omdat de draagkracht van de constructie niet toereikend is.
• Als de terugverdientijd van de te nemen maatregelen langer dan 10 jaar is. In dat geval moeten wel alle mogelijke maatregelen genomen worden die binnen 10 jaar wel terugverdiend kunnen worden.

Meer informatie over deze eis is te vinden in de Leidraad van RVO

Aandachtspunten

• Borstweringen en zijwangen van dakkapellen
  Voor raam- en deurkozijnen en daarmee gelijk te stellen onderdelen zijn de genoemde warmteweerstanden niet mogelijk. Daarom gelden daar andere eisen voor. In de toelichting van het Bouwbesluit staat dat borstweringen in kozijnen en zijwangen van dakkapellen vallen onder de eisen voor kozijnen. 

Wat is een ingrijpende renovatie?

Er is sprake van een ingrijpende renovatie als minimaal 25 % van de gebouwschil wordt vernieuwd, veranderd of vergroot wordt. Het moet dan wel gaan om de integrale gebouwschil. Dat betekent dat het dak of de gevel volledig wordt opengelegd en vernieuwd. Hierdoor is het ook goed mogelijk om te isoleren wat voldoet aan de nieuwbouweis. Het gaat dus niet om na-isolatie van een bestaande constructie.
De gebouwschil betreft de gehele uitwendige scheidingsconstructie inclusief de (begane grond)vloer van een bouwwerk die verder bestaat uit de gevels, inclusief de kozijnen, ramen en deuren, en het dak.
Bij het bepalen van het oppervlak wordt verwezen naar de ISSO 75.1, uitgave juli 2014. Het komt er op neer dat de schil aan de binnenzijde wordt gemeten.

Wat wordt verstaan onder aanpassingen aan het verwarming- of koelsysteem?

Het gaat om aanpassingen aan het centrale verwarming- of koelsysteem. Centrale koelsystemen komen niet vaak voor in Nederlandse woningen.
Een airco met één of meerdere binnenunits valt, evenals een los infraroodpaneel of elektrische verwarmingselement, niet onder het verwarming- of koelsysteem.

Aanpassingen betreft het plaatsen, gedeeltelijk vernieuwen, veranderen en het vergroten van het technisch bouwsysteem. Het vervangen van een cv-ketel of het plaatsen van een warmtepomp valt hier ook onder.
Er is ook sprake van een aanpassing als een derde of meer van de afgiftelichamen (radiatoren) wordt geïnstalleerd, vervangen of verbeterd wordt. Bij vloerverwarming geldt elke zone als een afgiftelichaam. Bij luchtverwarming gaat het om elk inblaaspunt.

Hoe nu verder

De eisen van het Bouwbesluit zijn openbaar en kun je bekijken op:

• Online Bouwbesluit: de officiële wetteksten van het Bouwbesluit. De isolatie-eisen voor verbouwingen zijn te vinden in artikel 5.6
• Praktijkboek Bouwbesluit: nadere uitleg van deze regels uit het Bouwbesluit