Wat is de WOZ?

Wat betekent de afkorting WOZ?

WOZ staat voor waardering onroerende zaken en komt van de Wet WOZ: de Wet waardering onroerende zaken. Voor invoering van de Wet WOZ mocht je als belastingplichtige zelf de waarde van je woning bepalen, maar sinds 1994 doen gemeenten dat. Dat maakt het makkelijker om zo eerlijk mogelijk belastingen te heffen op basis van één en dezelfde woningwaarde, die overal op dezelfde manier wordt vastgesteld. De manier waarop de gemeente de WOZ uitvoert, wordt gecontroleerd door de Waarderingskamer. 

Niet alleen huizen hebben een WOZ-waarde, maar ook andere 'objecten' zoals garages en winkel- of bedrijfspanden. Er kunnen meerdere objecten op één terrein staan. Hoeveel WOZ-objecten jouw naam staan, vind je op je aanslag OZB of op een WOZ-beschikking. Wil je weten voor welke objecten de WOZ-waarde is vastgesteld? Vraag dan de onderbouwing “het taxatieverslag” op bij je gemeente. Is er sprake van een roerende zaak, zoals sommige waterwoningen en woonschepen? Dan mogen deze objecten ook worden gewaardeerd volgens de spelregels van de WOZ, zodat op basis van die waarde de belastingen kunnen worden bepaald.  

Waar wordt de WOZ-waarde voor gebruikt?

De WOZ-waarde wordt gebruikt voor meerdere belastingen, zoals gemeentelijke heffingen, maar bijvoorbeeld ook om te bepalen hoeveel huur je mag vragen voor een woning of hoeveel hypotheek je kunt krijgen.

Gemeenten gebruiken de WOZ-waarde om de onroerendezaakbelasting (OZB) en eventueel afvalstoffen- of rioolheffingen vast te stellen. Daarnaast gebruiken waterschappen de WOZ-waarde voor de watersysteemheffing en speelt de WOZ-waarde ook een rol bij je inkomstenbelasting. Tenslotte is de WOZ-waarde ook van belang wanneer je belasting moet betalen over een woning die je erft of geschonken krijgt.

Hoe wordt de WOZ-waarde berekend?

De WOZ-waarde is een zo goed mogelijke schatting van hoeveel een object waard is op de waardepeildatum: de marktwaarde. De waardepeildatum ligt altijd op 1 januari van het jaar vóór je de WOZ-beschikking ontvangt. Doordat de WOZ-waarde een jaar achterloopt, past die niet altijd bij de huizenprijzen op het moment dat de WOZ-waarden bekend worden.

Primaire objectkenmerken

Gemeenten bepalen de WOZ-waarde van een woning door te kijken naar allerlei kenmerken van de woning en die te vergelijken met verkochte woningen in de gemeente. De primaire objectkenmerken zijn meetbare kenmerken, zoals:

• de grootte (gebruiksoppervlakte en perceelgrootte)
• het bouwjaar
• de buurt
• het woningtype (bijvoorbeeld vrijstaand, appartement of rijwoning)
• de bijgebouwen (bijvoorbeeld een garage, tuinhuis, dakkapel of balkon)

Secundaire objectkenmerken

De secundaire objectkenmerken (of KOUDVL-factoren) zijn een oordeel over de woning of de omgeving. Voor elk onderdeel krijgt de woning een beoordeling tussen van 1 tot 5. Bij veel woningen staat dit oordeel voor de meeste onderdelen op een 3, wat gemiddeld betekent. De secundaire objectkenmerken zijn:

• K: de kwaliteit (van de gebruikte materialen, maar bijvoorbeeld ook de mate van isolatie, HR++ glas)
• O: de staat van onderhoud (buiten en binnen)
• U: de uitstraling (denk aan bijzondere architectuur of een mooie rieten kap)
• D: de doelmatigheid (bijvoorbeeld onlogische indeling of beperkte stahoogte)
• V: het voorzieningenniveau (bijvoorbeeld hedendaagse eisen aan keuken en sanitair)
• L: de ligging (bijvoorbeeld aan het water of juist aan een drukke weg)

Al deze informatie staat in het WOZ-taxatieverslag en kun je gratis opvragen bij je gemeente. Als de gemeente de secundaire kenmerken nog niet automatisch vermeldt op het taxatieverslag, kun je hen daarom vragen. Als in je woning sprake is van bijvoorbeeld achterstallig onderhoud, dan kun je dat bij de gemeente melden zodat zij hiermee rekening kunnen houden bij de WOZ-taxatie.

Zorgt verduurzaming voor een hogere WOZ-waarde?

Ja, een energiezuinig huis levert meer op op de huizenmarkt dan hetzelfde huis dat niet energiezuinig is. Sinds 1 januari 2024 kun je zelfs tot €50.000 meer hypotheek krijgen voor een energiezuinig huis. De meerwaarde van een energiezuinig huis zie je dus ook terug in de WOZ-waarde, want daarmee laat de gemeente zien wat de marktwaarde van het huis is. Door de hogere WOZ-waarde ga je dus ook meer belasting betalen, maar je bespaart veel meer en je wooncomfort gaat omhoog.

Rekenvoorbeeld 1: gemiddelde financiële gevolgen hybride warmtepomp¹

Energierekening2	- € 40,-
Eigenwoningforfait*	+ € 0,39
OZB**	+ € 0,27
Watersysteemheffing***	+ € 0,08
Besparing per maand	€ 39,26

¹ Investering matig geïsoleerde hoekwoning van € 6.000 (hiervoor zijn mogelijk subsidies beschikbaar).
² Bron: Milieucentraal bij energiekosten per jaar bij 1,20 euro/m3 en 0,25 euro/kWh is de jaarlijkse besparing gemiddeld € 480.
* Gemiddeld komt 60% van de investering tot uitdrukking in een stijging van de WOZ-waarde. Stijging WOZ-waarde met € 3.600 x 0,0035 (bijtellingspercentage in 2023) x 0,37 (belastingtarief).
** Landelijk gemiddelde OZB-tarief (x 0,00089 in 2023, bron: COELO) als de WOZ-waarde stijgt met € 3.600.
*** Landelijk gemiddelde tarief watersysteemheffing gebouwd (x 0,000265 in 2023, bron: COELO ) als de WOZ-waarde stijgt met € 3.600.

Rekenvoorbeeld 2: gemiddelde financiële gevolgen zonnepanelen¹

Energierekening2	- € 91,65
Eigenwoningforfait*	+ € 0,32
OZB**	+ € 0,22
Watersysteemheffing***	+ € 0,07
Besparing per maand	€ 91,04

¹ Investering voor 10 zonnepanelen á € 5.000.
² Bron: FAQ van GreenChoice: gemiddeld € 1.100 per jaar.
* Stijging WOZ-waarde met € 3.000 x 0,0035 (bijtellingspercentage in 2023) x 0,37 (belastingtarief). Gemiddeld komt 60% van de investering tot uitdrukking in een stijging van WOZ-waarde.
** Landelijk gemiddelde OZB-tarief (x 0,00089 in 2023, bron: COELO) als de WOZ-waarde stijgt met € 3.000.
*** Landelijk gemiddelde tarief watersysteemheffing gebouwd (x 0,000265 in 2023, bron: COELO ) als de WOZ-waarde stijgt met € 3.000.

4 vragen over verduurzamingsmaatregelen en je WOZ-waarde