Valpreventie: tips om vallen te voorkomen

Hoe ouder we worden, hoe groter de kans op een valpartij. De meeste vallen gebeuren in en om het huis. Jaarlijks belanden duizenden ouderen in het ziekenhuis door een val, en gemiddeld overlijden 20 Nederlanders per dag na een val (CBS, 2025). Een val kan niet alleen lichamelijk letsel veroorzaken, maar ook leiden tot angst en minder sociale activiteiten.

Gelukkig kun je met eenvoudige aanpassingen veel risico’s verminderen. Loop eens kritisch door je huis en gebruik deze tips om het veiliger te maken.

1. Goede verlichting

Zorg voor voldoende licht in huis en makkelijk bereikbare schakelaars. Op deze plekken is verlichting extra belangrijk:

• Langs de trappen en in doorgangen. Breng lichtsensoren aan op de looproute van de slaapkamer naar de badkamer.
• Bij het bed: plaats een bewegingssensor onder het bed, zodat een nachtlampje gaat branden als je uit bed stapt. 
• In de badkamer. Met name belangrijk als je 's nachts naar het toilet gaat. Kies voor lampen met een bewegings- of lichtsterktesensor. 

2. Drempels: haal ze weg of zorg dat ze schuin aflopen

Over drempels van (binnen)deuren struikel je gemakkelijk en ook met loophulpmiddelen zoals een rollator zijn ze een obstakel. Verwijder de drempels of zorg dat ze schuin aflopen. Dat kan door het plaatsen van een drempelhulp: een schuin aflopende plaat van metaal, rubber of kunststof die je tegen of over de drempel legt en daarmee een ‘bruggetje’ vormt.

3. Controleer vloeren en verwijder losse obstakels

Een oneffen vloer geeft risico op vallen. Dit kun je doen:

• Zorg voor vlakke, stroef oppervlaktes. Gebruik bijvoorbeeld antislipcoating op tegels, denk ook aan de badkamervloer.
• Leg antislipmatten onder kleden en verwijder tapijten met opkrullende hoeken.
• Werk losse kabels en snoeren weg in gootjes, zodat je er niet over kan struikelen.

4. Maak de trap zo veilig mogelijk

De trap is een van de gevaarlijkste plekken in huis. Maak het zo veilig mogelijk:

• Zorg voor goede verlichting, liefst op de treden.
• Controleer of treden stevig en gelijk zijn.
• Voorzie de trap van leuningen aan beide kanten.
• Gebruik antislipmateriaal op treden.
• Houd de trap vrij van spullen.

5. Badkamer: voorkom uitglijden

In de badkamer is gladheid het grootste risico. Denk hieraan:

• Plaats antislipmatten of -stickers in douche en bad.
• Monteer handgrepen bij douche, bad en toilet.
• Een douchezitje geeft extra veiligheid.

6. Zorg voor een veilige keukenindeling

• Zorg voor voldoende loopruimte.
• Plaats veelgebruikte spullen binnen handbereik om reiken te voorkomen.
• Overweeg verlaging van kastjes of verhoging van het aanrecht als dat nodig is.

7. Maak de wasruimte praktisch en veilig

• Zet wasmachine en droger op dezelfde etage.
• Vermijd sjouwen met zware manden over trappen.

8. Let op veiligheid rondom het huis

• Ruim gereedschap en tuinafval direct op.
• Controleer regelmatig op losse tegels en meld kapotte straatverlichting bij de gemeente.
• Houd het terras vrij van gladde materialen zoals mos en bladeren.

Bekijk meer tips over aanpassingen in huis

Algemene tips om vallen te voorkomen

• Het risico op vallen is groter als er meer in huis staat. Houd ruimtes en looproutes vrij van obstakels.
• Kies voor stevige schoenen met een goede grip. Loop binnenshuis niet op sokken maar draag schoenen of pantoffels met een antislipzool.  
• Volg een valpreventiecursus. Veel gemeentes maar ook fysiotherapeuten bieden valcursussen aan. Je leert hoe je vallen kunt voorkomen én hoe je een val veilig kan opvangen. Op de site van VeiligheidNL kun je vinden waar bij jou in de buurt valcursussen worden gegeven. Vraag bij je verzekeraar na of de cursus (deels) vergoed wordt.
• Blijf actief en in beweging. Dat is beter voor de spieren. Spieren in goede conditie verminderen de kans op vallen.
• Meer informatie over hulpmiddelen? Kijk op hulpmiddelenwijzer.nl.