Is jouw woning geschikt voor een warmtepomp?

1. Isolatie van de woning

Over het algemeen geldt dat een huis voor een warmtepomp goed geïsoleerd moet zijn. In het geval van een hybride warmtepomp is spouw-, vloer- en dakisolatie en HR++-glas nodig. De meeste woningen die na 1995 zijn gebouwd, zijn goed geïsoleerd en hebben energielabel B.

Of een all-electric of hybride warmtepomp jouw huis voldoende kan verwarmen, kun je op de volgende manier testen. We gaan er hierbij vanuit dat je cv-ketel niet ouder is dan tien jaar. Is je huis voldoende geïsoleerd? Verlaag in het najaar of de winter de cv-watertemperatuur een aantal dagen tot 50 graden. Blijft het nog aangenaam warm in huis, dan is je woning voldoende geïsoleerd voor in ieder geval een hybride warmtepomp. Een all-electric warmtepomp vraagt net iets meer isolatie. Laat daarom altijd door een adviseur beoordelen of je woning geschikt is voor een all-electric warmtepomp.

Naast goede isolatie speelt het jaarlijkse verbruik ook een rol in de overweging om een warmtepomp te kopen. Als je jaarlijks meer dan 750 m3 gas verbruikt is een warmtepomp rendabel.

2. Warmteafgiftesysteem

Het warmteafgiftesysteem verspreidt de warmte in de woning. Denk hierbij aan de radiatoren, convectoren of vloer- en wandverwarming. Het warmteafgiftesysteem in huis moet geschikt zijn voor een warmtepomp. De meeste warmtepompen verwarmen het cv-water tot ongeveer 45-50 graden, terwijl een traditionele gasgestookte cv het water opwarmt tot zo'n 70 tot 90 graden. Je moet het afgiftesysteem aanpassen om met een warmtepomp de woning te verwarmen met dezelfde hoeveelheid warmte als je nu gewend bent. Het zogeheten verwarmingsoppervlak moet groter zijn. Hiervoor zijn verschillende mogelijkheden:

Plaats boosters

Boosters zijn kleine ventilatoren die onder of op de radiatoren of convectoren worden geplaatst. Ze zorgen voor extra luchtstroming langs het verwarmingselement. Zo’n booster zorgt ervoor dat de ruimte sneller wordt verwarmd en verhoogt het comfort.

Vervang het huidige afgiftesysteem

Vervang de huidige radiatoren en convectoren door grotere, of kies voor speciale lage temperatuur verwarming (LTV) of vloerverwarming.

Breid het afgiftesysteem uit

Vergroot het afgiftevermogen door extra radiatoren, convectoren of vloer- en wandverwarming te plaatsen. 

Doe de 50 graden test en test zelf of jouw woning geschikt is om op lage temperatuur te verwarmen. Verwarm een week lang op 50 graden en ontdek of het comfortabel blijft.

Steeds meer fabrikanten leveren warmtepompen die ook een hogere maximumtemperatuur kunnen leveren. Deze systemen worden nog niet zo vaak toegepast, omdat het financiële rendement niet interessant is. Warmtepompen draaien op het hoogste rendement als het verschil tussen de temperatuur van de bron van de warmtepomp en de aanvoertemperatuur naar de cv-installatie klein is.

3. Beschikbare ruimte in huis

Voor het plaatsen van een warmtepomp heb je ruimte nodig. Hoeveel ruimte is afhankelijk van de soort warmtepomp.

Hybride warmtepomp

Binnenunit

Voor een hybride warmtepomp heb je binnen beperkte ruimte nodig. De exacte afmetingen van de binnenunit zijn afhankelijk van het merk en type hybride warmtepomp. De ruimte die je minimaal nodig hebt is 1,0x0,6x0,4 meter (hxbxd). Soms wordt er een buffervat bij geplaatst waarin cv-water zit. Dat heeft minimaal een diameter van 0,6 meter en is 0,7 meter hoog. Het vat wordt idealiter dicht bij de cv-ketel geplaatst. 

Buitenunit

De buitenunit kan op de grond of op het dak staan of aan de gevel hangen. Hij moet minimaal 0,5 meter van de erfgrens met de buren af staan. De maximale lengte van de leiding van de binnen- naar de buitenunit is 20 meter. De ruimte die je nodig hebt is minimaal 1,0x2,0x1,0 meter (hxbxd). Daarnaast moet er een vrije toevoer van luchtstroom zijn. De exacte afmetingen van de buitenunit zijn afhankelijk van het merk en het type hybride warmtepomp. De buitenunit maakt wat geluid als de warmtepomp aan staat (voornamelijk in de winter). Plaats 'm dus op een plek waar zowel de buren als jij er geen last van hebben.

All-electric warmtepomp

Binnenunit

Voor een all-electric warmtepomp is binnen meer ruimte nodig. Er moet plek zijn voor de binnenunit, het buffervat en de boiler. Houd rekening met de volgende afmetingen:

• Voor de binnenunit: 1,0 x 0,6 x 0,4 meter (lxbxh)
• Voor het buffervat: diameter 0,5-0,7 meter en hoogte 1,0-1,5 meter
• Voor de boiler: diameter 0,5-0,8 meter en hoogte ongeveer 1,5 meter

Buitenunit

Voor de all-electric luchtwarmtepomp is ook een buitenunit nodig (afmeting: 0,8 x 0,8 x 0,4 meter). Deze kan, net als bij de hybride warmtepomp, op de grond, op het dak of aan de wand van je woning worden bevestigd. Kies een plek waar zowel jij als je buren geen last hebben van het geluid van de buitenunit.

Horizontaal en verticaal systeem

Bij de all-electric bodemwarmtepomp kun je kiezen uit een horizontaal en een verticaal systeem. Voor beide systemen zijn graafwerkzaamheden in de tuin nodig. Bij de horizontale variant moet er twee keer het woonoppervlakte worden afgegraven, minimaal 1,5 meter diep. Deze ruimte hebben veel mensen niet. Ze kiezen daarom eerder voor de verticale variant waar je veel minder ruimte voor nodig hebt. Er worden dan één of meerdere gaten geboord tot een diepte van ongeveer 150 meter. De diepte en het aantal benodigde boringen hangen af van de bodemsamenstelling en het benodigde vermogen.

4. Warm water

Bij een all electric warmtepomp wordt het warme water ook met de warmtepomp op temperatuur gebracht. Hiervoor moet dan een boiler geplaatst worden waar het warme water in wordt opgeslagen. Warmtepompen die maximaal tot 55 graden kunnen verwarmen hebben dan vaak een elektrisch verwarmingselement om op gezette tijden de temperatuur in de boiler op 60 graden te brengen om een legionellabesmetting te voorkomen. Dit verwarmingselement kan dan soms ook gebruikt worden voor de verwarming als het extreem koud is (vorst).