Dakisolatie

Wat is dakisolatie?

Bij dakisolatie wordt er een laag isolatiemateriaal aan de buiten -of de binnenkant van het dak aangebracht. Door je huis in te pakken gaat er minder warmte verloren. Naast comfort levert het ook de grootste besparing van energiebesparende maatregelen op.

Wanneer dak isoleren?

Check voordat je gaat isoleren of er al isolatiemateriaal aanwezig is op of onder jouw dak. Is jouw woning gebouwd voor de jaren '70 en heeft een vorige bewoner nog niet geïsoleerd, isoleer dan het dak. Woningen uit de jaren '70 of '80 hebben in veel gevallen vanuit de bouw matige isolatie aan de buitenkant van het dak. Extra isoleren levert daardoor minder winst op dan bij een dak zonder isolatie. Woningen gebouwd vanaf de jaren '90 hebben vaak al dakisolatie. Dan is extra isoleren alleen nodig wanneer je de woning energieneutraal wilt maken. Is er al isolatie rond het dak aanwezig en wil je extra isoleren? Door extra isolatie kan er condensatie ontstaan in de dakconstructie, wat houtrot als gevolg kan hebben. Laat je daarom goed adviseren door een deskundige, bijvoorbeeld een bouwfysicus. 

Hoe kun je het dak isoleren? 

Heb je een schuin dak, dan is isoleren van binnenuit het makkelijkst. De buitenkant van een schuin dak isoleren is ingrijpender. Het dak wordt hoger en de dakgoten moeten worden aangepast. Meestal kies je hiervoor bij een verbouwing. Ook bij een plat dak is isolatie van binnenuit het makkelijkst. Het isoleren van een plat dak van buitenaf is een stuk ingewikkelder. Zo moeten bijvoorbeeld de dakranden verhoogd worden.

Schuin dak van binnenuit isoleren

Je isoleert de binnenkant van een hellend dak tussen de horizontale balken of tussen de verticale balken. Hierdoor verlies je minder ruimte. Het aanbrengen van dakisolatie van binnenuit bestaat uit vier stappen:

1. Controleer het dak op gebreken, zoals lekkages. Het is verstandig deze eerst op te lossen.  
2. Snijd of zaag het isolatiemateriaal ruim af zodat het tussen de balken klemt.
3. Voorkom vocht in de dakconstructie door aan de binnenkant van het isolatiemateriaal een dampremmende folie aan te brengen. 
4. Werk het af met gipsplaten of schroten.

Tip! Er zijn ook kant- en klare isolatieplaten die al zijn voorzien van een dampremmende laag en afwerking. 

Bij het isoleren van een hellend dak kun je het beste spijkerflensdekens, kant-en-klare isolatieplaten of folie-isolatie gebruiken. 

De binnenkant van hellende daken isoleren is goed te doen voor de doe-het-zelver. Benieuwd naar de ervaring van anderen? Lees hoe Mark en David hun dak zelf isoleerden.

Schuin dak van buitenaf isoleren

Het is verstandig om de buitenkant van een schuin dak te laten isoleren door een aannemer of een klussenbedrijf. Isoleren van het schuine dak aan de buitenkant kan in de volgende stappen:

1. Controleer het dak op gebreken, zoals lekkages. Het is verstandig deze eerst op te lossen. 
2. De dakpannen en de panlatten (eventueel ook tengellatten) worden van het dakbeschot verwijderd. 
3. Het isolatiemateriaal (renovatieplaten of folie-isolatie) wordt op het dak aangebracht. Afhankelijk van het materiaal worden er tengellaten overheen gespannen.
4. De pannen worden met behulp van de panlatten weer op het dak gemonteerd.
5. Indien nodig moeten de dakgoten, aansluitingen en andere voorzieningen op het dak aangepast worden aan de hoogte van het nieuwe dak. 

Veelgebruikte isolatiematerialen bij deze methode zijn renovatieplaten en folie-isolatie. 

Plat dak van binnenuit isoleren

Bij een plat dak bevestig je het isolatiemateriaal bij een houten dak tussen de dakbalken. Bij de binnenkant van het platte dak ga je als volgt te werk:

1. Controleer het dak op gebreken, zoals lekkages. Het is verstandig deze eerst op te lossen. 
2. Snijd het isolatiemateriaal op maat zodat het tussen de balken klemt.
3. Breng het materiaal tussen de balken aan met daaroverheen een dampremmende folie.
4. Tape de naden rondom goed af.
5. Werk het plafond af met latten en gipsplaten.

Bij deze manier van isoleren kun je gebruikmaken van isolatieplaten of -rollen.

Let op! De binnenzijde van een plat dak isoleren is af te raden bij vochtige ruimtes, zoals de badkamer of als de woning zelf heel vochtig is. Dit kan zorgen voor houtrot.

Plat dak van buitenaf isoleren

Net als bij een schuin dak is het verstandig om isolatie van het platte dak uit te besteden aan een aannemer, klussenbedrijf of dakdekker. Isoleren van het platte dak kan in zes stappen:

1. Afhankelijk van de huidige staat van de dakbedekking moet deze worden verwijderd of het kan worden gebruikt als dempremmende laag onder het isolatiemateriaal.  
2. Indien nodig moeten de dakranden, aansluitingen en andere voorzieningen op het dak aangepast worden aan de hoogte van het nieuwe dak. 
3. Als de dakbedekking eerst wordt verwijderd moet eerst een dampremmende laag worden aangebracht. Dit kan een PE folie zijn of een bitumen onderlaag.  
4. Op het dakbeschot wordt eerst een dampremmende folie aangebracht.
5. Vervolgens wordt er isolatie aangebracht.
6. Het dak wordt waterdicht afgedekt met een bitumen of kunststof dakbedekking.

Dakisolatie aan de buitenkant van een plat dak gebeurt vaak met kunststof isolatieplaten, zoals tempex. Of kies voor hoogwaardige kunststof isolatieplaten, zoals PIR of Resolschuim waardoor minder aanpassingen nodig zijn aan de dakrand.

Belangrijk! Als er bijvoorbeeld zonnepanelen op het dak komen of als het dak ook gebruikt wordt als terras is het verstandig om hier rekening mee te houden met het materiaal. Kies voor materiaal dat voldoende drukvast is. 

Zoldervloer isoleren

In plaats van het dak te isoleren, kun je ook kiezen voor isolatie van de zoldervloer. Dit heeft alleen zin als de zolder onverwarmd blijft en geen open verbinding heeft met de verdieping eronder. De onderzijde van een houten zoldervloer isoleren kan met isolatieplaten, isolatierollen of minerale wol tussen de zolderbalken. Let hierbij op dat deze ruimte tijdens een strenge winter kan afkoelen tot onder het vriespunt. Er mogen daarom geen leidingen en vorstgevoelige materialen aanwezig zijn. Breng eventueel extra isolatie aan rondom leidingen. 

Voor isolatie aan de bovenzijde gebruik je isolatieplaten of vlieringvloerelementen, of je bevestigt balkjes op de bestaande vloer met daartussen isolatiemateriaal. De keuze van de opbouw van de isolatie is afhankelijk van het gebruik. Als de ruimte niet of nauwelijks gebruikt wordt kun je isolatieplaten of rollen op de zoldervloer leggen. Als de ruimte regelmatig wordt belopen moet de bovenzijde voorzien zijn van beloopbaar plaatmateriaal of houten vloerdelen. Er zijn kant- en klare vloerplaten met isolatie en een beloopbare bovenkant. Je kunt er ook voor kiezen om eerst balkjes op de bestaande vloer te bevestigen, daartussen isolatie aan te brengen en dat afwerken met beloopbaar plaatmateriaal of houten vloerdelen. Net als veel andere constructies is het verstandig om op de bestaande vloer eerst een dampremmende laag aan te brengen.

Welk isolatiemateriaal aanbrengen bij dakisolatie?

Bij dakisolatie kun je gebruikmaken van verschillende materialen. Van dik isolatiemateriaal tot aan ecologische isolatiematerialen:

• Minerale wol. Minerale wol (glaswol of steenwol) is leverbaar in platen en rollen. Het materiaal is flexibel en kan daardoor goed onderling aansluiten en goed aansluiten op de dakconstructie. Minerale wol is brandveilig en is ook nog geluiddempend. Een apart type minerale wol is de spijkerflensdeken.
• Spijkerflensdekens. Dit zijn rollen isolatiemateriaal van glaswol of steenwol die ingepakt zitten in papier. Aan de zijkanten van de rollen zitten papierflappen waarmee de rollen vastgeniet kunnen worden op het omliggende hout. De dekens zijn al voorzien van een dampremmende laag. Let erop dat de breedte van de rollen hetzelfde is als de afstand tussen de gordingen, spanten of de dakbalken van een plat dak.

Let op! Minerale wol kan de huid irriteren door de fijne loskomende vezels. Draag daarom beschermende kleding en een mondkapje als je hier zelf mee aan de slag gaat.

• Kunststof isolatieplaten. Kunststof isolatieplaten zijn er in verschillende soorten. De meest bekende soort is tempex. Kunststofplaten zijn minder flexibel waardoor je nauwkeuriger moet werken om het goed op maat te krijgen.

Voor platte daken wordt vaak hoogwaardige isolatieplaten gebruikt, zoals PIR platen en resolschuim, omdat die met een geringe dikte goede isolatie geven. Afhankelijk van het gebruik van het dak moeten de platen wel voldoende drukvast zijn.

• Kant-en-klare isolatieplaten. Kant-en-klare isolatieplaten voor aan de binnenzijde van schuine daken zijn al voorzien van een dampremmende folie en een mooie zichtzijde, waardoor verder afwerken niet nodig is. Ze hoeven alleen op maat gezaagd te worden, waarna ze worden gemonteerd met behulp van kunststof strips. Dit moet ervoor zorgen dat de platen luchtdicht worden gemonteerd en er geen vochtproblemen ontstaan in de dakconstructie.
• Folie-isolatie. Multi-folie bestaat uit meerdere aluminiumfolie-achtige lagen, afgewisseld met lagen schuimachtige materiaal. De werking ervan berust op een ander principe dan standaard isolatiemateriaal. De werking van folie-isolatie gaat uit van het weerkaatsen van stralingswarmte. De folie moet ook helemaal luchtdicht aangebracht worden, anders kan de warmte alsnog door luchtstroming naar buiten gaan en gaat de werking nagenoeg verloren. Tape daarom de folie onderling en op de aansluitende constructies goed af. Voor een goede werking van de folie-isolatie moet aan beide zijden een stilstaande luchtlaag van ongeveer 2 (cm) aanwezig zijn.
• Natuurlijke isolatiematerialen. Isoleren met natuurlijk materialen kan ook. Denk hierbij aan vlas, hennep, schapenwol of houtvezel. De isolatiewaarde van deze materialen verschilt onderling niet zoveel. Ze zijn ongeveer 15 procent duurder dan de bekendere materialen.

Houd er rekening mee dat natuurlijk isolatiemateriaal niet altijd de milieuvriendelijkste keuze is. Het Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie (NIBE), dat voortdurend onderzoek doet naar de milieubelasting van bouwmaterialen, raadt het gebruik van schapenwol bijvoorbeeld af. Onder meer omdat schapen worden gezien als een belasting voor het milieu.

Wanneer heeft het materiaal een goede isolatiewaarde?

De isolatiewaarde wordt uitgedrukt in een R-waarde en is afhankelijk van de dikte van het materiaal én hoe goed of juist hoe slecht het isolatiemateriaal de warmte geleid. Dit wordt de warmtegeleidingscoëfficiënt genoemd.

Hoe hoger de R-waarde, hoe beter het materiaal isoleert.

Hoe lager de warmtegeleidingscoëfficiënt, hoe beter het materiaal isoleert.

Bij een hoge isolatiewaarde is het dak goed geïsoleerd. De som van de R-waardes van verschillende materialen in een bepaalde constructie, wordt de Rc-waarde genoemd. Voorbeeld: bij een spouwmuur is de Rc-waarde een optelsom van de R-waardes van de binnenmuur, het isolatiemateriaal, de spouw en de buitenmuur.

Wil je meer weten over de hoge isolatiewaarde van isolatiematerialen? Check het:

Wat kost dakisolatie aan de binnenkant en wat levert het op?

Onderstaande gegevens geven een indicatie van wat dakisolatie aan de binnenkant van het dak kost en wat het oplevert.

De kosten en de subsidie zijn een schatting. (januari 2024) Dit hangt af van het te isoleren oppervlakte. Het subsidiebedrag in deze tabel gaat uit van twee of meer maatregelen. 

Bron: Milieu Centraal

Heb je onvoldoende eigen geld om je dak te isoleren, dan kun je mogelijk subsidie krijgen of een lening afsluiten. Of maak gebruik van onze ledenkorting. 

Wat kost isoleren van het schuine dak  aan de buitenkant en wat levert het op?

Het isoleren van een schuin dak aan de buitenkant is een grote investering. Onderstaand een indicatie van wat het kost en wat het oplevert.

De kosten en de subsidie zijn een schatting. (juli 2023) Dit hangt af van het te isoleren oppervlakte. Het subsidiebedrag in deze tabel gaat uit van twee of meer maatregelen. 

Bron: Milieu Centraal

Wat kost een plat dak isoleren aan de buitenkant en wat levert het op?

Het isoleren van een plat dak aan de buitenkant is een grote investering. Onderstaand een indicatie van wat het kost en wat het oplevert inclusief vernieuwde dakbedekking.

De kosten en de subsidie zijn een schatting. (juli 2023) Dit hangt af van het te isoleren oppervlakte. Het subsidiebedrag in deze tabel gaat uit van twee of meer maatregelen. 

Bron: Milieu Centraal

Wat kost een zoldervloer isoleren en wat levert het op?

Onderstaand een indicatie van wat het isoleren van een zoldervloer kost en wat het oplevert.

De kosten en de subsidie zijn een schatting. (juli 2023) Dit hangt af van het te isoleren oppervlakte. Het subsidiebedrag in deze tabel gaat uit van twee of meer maatregelen. 

Bron: Milieu Centraal

Aandachtspunten dakisolatie

• Besteed je dakisolatie uit aan een isolatiebedrijf, kies voor een bedrijf met Venin certificering. Kies je voor een klusbedrijf, check of deze is aangesloten bij de branchevereniging van klussenbedrijven.
• Oudere woningen (vooral die van voor 1975) met weinig isolatie hebben vaak veel kieren. Dit zorgt voor veel tocht. Tegelijkertijd stroomt hierdoor ook frisse buitenlucht het huis binnen. Tegelijkertijd stroomt hierdoor ook frisse buitenlucht het huis binnen. Door te isoleren verdwijnen veel van deze kieren en verandert de vochthuishouding in huis. Controleer na isolatie of de ventilatie nog voldoende is. De ideale relatieve luchtvochtigheid ligt tussen de 40 en 55%. Dit kun je meten met een hygrometer.  
• Controleer de te isoleren delen van je huis eerst op gebreken, zoals houtrot en vochtplekken. Isolatiemateriaal dat vochtig wordt, verliest zijn isolatiewaarde.

Veelgestelde vragen dakisolatie

Heeft isolatie gevolgen voor de ventilatie in mijn huis?

Ja, door het aanbrengen van isolatie worden kieren gedicht en is je woning minder goed geventileerd. Hierdoor wordt het vochtiger in huis. Zorg daarom voor goede ventilatie.

Waarom is een dampremmende laag zo belangrijk bij dakisolatie?

Een dampremmende laag voorkomt dat vocht vanuit de woning in de dakconstructie condenseert. Condens kan op den duur leiden tot houtrot of lekkage. Bij houten constructies is de dampremmende laag meestal PE-folie. Er zijn ook speciale 'klimaatfolies' op de markt, die het vocht in de constructie kunnen reguleren. Bij betonnen platte daken wordt vaak een extra laag dakbedekking onder het isolatiemateriaal aangebracht. Die dient als dampremmende laag, maar ook om de woning tijdens de bouw sneller waterdicht te krijgen.