Energiebelasting 2024

Energiebelasting in Nederland

In Nederland betaalt een huishouden energiebelasting via de energierekening. Wat is de energiebelasting eigenlijk? Energiebelasting betaal je maandelijks als onderdeel van het termijnbedrag. Op de eindafrekening van de energieleverancier staat wat een huishouden jaarlijks aan energiebelasting betaalt. Het energieverbruik bepaalt in grote mate de hoogte van de energierekening. Hoe hoger het verbruik, hoe hoger de variabele leveringskosten, de energiebelasting en de btw die je betaalt. Energiebelastingen worden per maand berekend per verbruikte kWh stroom en m3 gas. De overheid stelt de tarieven voor de belasting aan het begin van elk belastingjaar vast. Energieleveranciers dragen de energiebelasting af aan de Belastingdienst. Hoeveel huishoudens aan energiebelasting betalen verschilt per jaar. 

Compensatie 2023

In 2023 werden huishoudens voor een groot deel van het verbruik gecompenseerd voor de hoge energietarieven inclusief belastingen door de invoering van het energieprijsplafond. In 2024 is er geen energieprijsplafond meer en betalen huishoudens weer het volle leverings- en belastingtarief.

Energiebelasting 2024 gestegen

In 2024 is de energiebelasting opnieuw gestegen. Bij een gemiddeld energieverbruik van een huiseigenaar (3300 kWh stroom en 1490 m3 gas) stijgen de belastingen op de energierekening in 2024 met € 65 per jaar ten opzichte van 2023. Dit betekent een stijging van 8%. Ten opzichte van 2022 (zonder prijsplafond) stijgt de energiebelasting in 2024 zelfs met 253% (€ 612). Let op: in 2023 steeg de belasting op de energienota al extreem. Toen werd deze stijging voor een groot deel gecompenseerd door het energieprijsplafond. Sinds begin 2024 is het prijsplafond gestopt waardoor huishoudens weer het volle tarief betalen.  

Energiebelastingschuif

Verder verandert het volgende:  

• De energiebelastingschuif wordt in 2024 voortgezet. Met deze schuif stijgt de belasting op gas met 19% (€ 139) en daalt de belasting op stroom met 14% (€ 57) per jaar voor de gemiddelde huiseigenaar. Dit moet huiseigenaren stimuleren hun woning verder te verduurzamen.  
• De energiebelastingvermindering (vaste korting op de belastingen) stijgt in 2024 met € 34,53 (6%) van € 596,86 naar € 631,39 (incl. btw). 
• Met ingang van 1 januari 2024 wordt een extra schijf ingevoerd in de energiebelasting op zowel gas als elektriciteit. Deze nieuwe schijf wordt de eerste van de in totaal vijf belastingschijven. Voor gas loopt deze eerste belastingschijf tot 1.000 m3 en voor elektriciteit tot 2.900 kWh. Zo kan het belastingtarief tot een bepaald verbruik worden verlaagd. Voor nu houdt het kabinet de tarieven in de eerste schijf gelijk met het tarief van de tweede schijf. 

In 2024 is de energiebelasting met 253% gestegen ten opzichte van 2022. De energiebelasting moet omlaag om de energierekening van huishoudens met een kleine portemonnee betaalbaar te houden.

Bobby RaghoenathFiscaal jurist bij Vereniging Eigen Huis

Vermindering energiebelasting

Een deel van het energieverbruik wordt gezien als basisbehoefte. Daarom betaal je daarover geen energiebelasting. Alleen huiseigenaren met een verblijfsfunctie, zoals een woonhuis, hebben recht op een vermindering energiebelasting voor een elektriciteitsaansluiting. In 2023 was de belastingvermindering € 596,86 incl. btw. In 2024 stijgt de vermindering met € 34,53 naar € 631,39 (incl. btw). Sinds 2015 is de belastingvermindering energiebelasting voor ruimten zonder verblijfsfunctie, zoals garageboxen, afgeschaft. Ook ontvang je alleen belastingvermindering wanneer er sprake is van energieverbruik.

Teruggave energiebelasting VvE

Verenigingen van Eigenaren krijgen energiebelasting terug. Er zijn een aantal situaties waarbij een VvE energiebelasting kan terugvragen:

• Wanneer het appartementencomplex twee (of meer) aansluitingen heeft voor het verbruik van gas en stroom in de gemeenschappelijke ruimten;
• Als de appartementen in het complex zelf geen energiemeter hebben en de energieleverancier het totale energieverbruik in het complex via één hoofdmeter bepaalt;
• Als er een gemeenschappelijke warmtevoorziening is, zoals blokverwarming.

Btw over energiebelasting

Van 1 juli 2022 tot 1 januari 2023 gold tijdelijk een verlaagd btw-tarief van 9% over warmte, stroom en gas. Sinds 1 januari 2023 betaal je 21% btw over energiebelasting. Een ondernemer die goederen of diensten levert, berekent de btw of omzetbelasting over de totale verkoopprijs van een product. De energieleverancier int de energiebelasting en dit werkt kostprijsverhogend voor het product van de ondernemer. In feite is er sprake van belasting (btw) geheven over belasting (energiebelasting). Dat is wettelijk toegestaan (vergelijkbaar met btw over accijns).

Opslag duurzame energie (ODE)

In 2024 betalen huishoudens geen opslag duurzame energie meer. Van 1 januari 2013 tot 1 januari 2023 betaalden huiseigenaren naast de energiebelasting wel opslag duurzame energie (ODE). Deze heffing was bedoeld om de investering in duurzame energie te stimuleren. De opslag duurzame energie stond net als de energiebelasting op de energierekening. Ook dit droegen energieleveranciers af aan de Belastingdienst. De hoogte van de opslag was afhankelijk van het energieverbruik.

Dit vindt Vereniging Eigen Huis 

Jarenlang is de energiebelasting een middel geweest om verduurzaming te stimuleren. Met de huidige energieprijzen is dat overbodig geworden. Huishoudens moeten sinds januari 2024, met afloop van het prijsplafond, weer de volledige energieprijs betalen. Ook betalen ze daarover meer energiebelasting en btw. Vereniging Eigen Huis vindt dat de belasting omlaag moet om te voorkomen dat huiseigenaren in geldproblemen komen of geen geld overhouden om te verduurzamen. Huiseigenaren moeten geholpen worden bij het verduurzamen van hun woning.