Vijf vragen over rookmelders

1. Welke rookmelders kun je het beste gebruiken? 

Je hebt optische rookmelders (die gaan af als ze rook detecteren) en thermische melders (die reageren op hitte). Volgens Brandweer Nederland kun je in een woning het beste optische rookmelders gebruiken, dus ook in de keuken. Rook is immers het grootste gevaar bij brand.

Sommige rookmelders kun je (draadloos) koppelen. Hierdoor gaan alle geplaatste rookmelders in huis tegelijk af als een van de melders rook detecteert. Zo word je nog sneller gewaarschuwd. Verder zijn er slimme rookmelders (ook koppelbaar) die bij rook een geluidsignaal geven en je via je smartphone waarschuwen.

2. Waar plaats je rookmelders? 

Ze moeten minimaal op elke verdieping in de vluchtwegen van de woning hangen. Meestal zijn dat de gang en de overloop. Nog beter is om daarnaast ook melders op te hangen in de slaapkamers. En helemaal goed is het om ze te plaatsen in de vluchtwegen én in alle ruimtes waar brand kan ontstaan. Rookmelders moeten aan het plafond hangen – want rook stijgt op – en minstens vijftig centimeter vanaf de muur of een hoek. Plaats de rookmelder in de keuken niet in de buurt van een kooktoestel of vaatwasser. Is dat onmogelijk, hang ’m dan aan het plafond in de gang voor de keukendeur.

In de badkamer kun je beter geen rookmelder plaatsen: hij kan slecht tegen vocht. Staat daar apparatuur die brand kan veroorzaken, zoals een wasdroger, plaats de rookmelder dan in de gang op vijftig centimeter afstand van de badkamerdeur. Je hangt rookmelders eenvoudig op met schroeven. Wil je niet boren? Bij bouwmarkten zijn magnetische sets verkrijgbaar waarmee je de rookmelders eenvoudig ophangt.

3. Hoe lang gaan rookmelders mee? 

Maximaal tien jaar. Dan moet je ze vervangen, omdat een goede werking daarna niet meer kan worden gegarandeerd.

4. Hebben rookmelders onderhoud nodig? 

Absoluut. Haal er maandelijks de stofzuiger langs, dan blijven de melders zo veel mogelijk stofvrij. Als te veel stof zich ophoopt in een melder, functioneert die niet meer goed. Test de rookmelders iedere maand door de testknop in te drukken.

Heb je melders met een losse batterij die ongeveer een jaar meegaat, wacht dan niet met vervangen tot de batterij helemaal leeg is, maar vervang deze op een vaste dag in het jaar. Bijvoorbeeld als de wintertijd ingaat. Zo voorkom je dat je ’s nachts wakker schrikt van een rookmelder die met regelmatige tussenpozen piept om te waarschuwen dat de batterij bijna leeg is. Met een melder die standaard een batterij heeft die tien jaar meegaat, heb je hier natuurlijk geen last van.

5. Zijn rookmelders zinvol als je minder mobiel of slechthorend bent? 

Je kunt nog zoveel rookmelders ophangen, als je minder mobiel bent is het lastig om de woning snel te verlaten bij brand. Je kunt rookmelders koppelen met die van de buren of slimme melders zo instellen dat iemand anders, bijvoorbeeld een mantelzorger, een melding krijgt zodra de melder afgaat. Diegene kan dan meteen 112 bellen, zodat de brandweer snel bij de desbetreffende woning is. Voor slechthorenden zijn speciale rookmelders te koop. Die werken met een trilmat – die je onder het hoofdkussen legt – en felle lichtflitsen.

Dit artikel kwam tot stand met medewerking van Hilda Raasing (directeur-regionaal commandant Brandweer van Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland), Brandweer Nederland en de Nederlandse Brandwonden Stichting.