Op pad met de keurmeester van het schilderwerk

De lucht is grauw in Apeldoorn, de regen valt zacht uit de lucht. Het deert Jan Boerdijk niet. Met zijn jas open en een tas over de schouder, gevuld met onder meer een vochtmeter en inspectiespiegeltje, observeert hij het huis dat hij zo gaat keuren: een vrijstaande woning van meer dan honderd jaar oud.

'Zo'n oude woning keur je toch anders dan een nieuwere. De kozijnen krijg je nooit zo strak als bij bijvoorbeeld een huis uit de jaren negentig.' Zo'n woning is al minstens tien keer geschilderd en vast niet altijd door een vakman, stelt hij. 'Dan merk je hier en daar wat kleine oneffenheden op. Maar dat is juist de charme van een oud huis.'

Verkleuring en onthechting

Boerdijk belt aan en bewoner René van Commenée doet open. De keurmeester stelt zich voor en legt uit hoe hij te werk gaat. Hij kijkt zowel met een technisch als esthetisch oog naar het schilderwerk en hanteert hiervoor het keuringsprotocol van Vereniging Eigen Huis. Boerdijk vertelt verder wat er allemaal onder de garantie valt, zoals extreme onthechting of verkleuring. 'Kijk, als ik in de zon ga liggen, verkleurt mijn huid. Dat geldt ook voor het schilderwerk. Maar het mag natuurlijk niet de spuigaten uitlopen.'

'Ik ben er voor de bewoner, niet voor de schilder'

Boerdijk vraagt of de bewoner te spreken was over de schilder. 'Absoluut', luidt het antwoord. 'Hij leverde goed werk, was prettig in de omgang en ook fijn: hij draaide geen harde muziek.' De keurmeester weet nooit wie de schilder is van een woning. 'Dat is om mijn onafhankelijkheid te waarborgen. Ik ben er voor de bewoner, niet voor de schilder.' Dat drukt hij bewoners ook altijd op het hart. 'Als er onvrede is over de schilder en ik ben het daarmee eens, maak ik daarvan een aantekening voor Eigen Huis Schilderservice. Die kan de schilder hierop aanspreken tijdens een evaluatiegesprek.'

'De onderkant wordt nog weleens vergeten'

De keurmeester gaat aan de slag en controleert de kozijnen op de eerste verdieping. Hij gebruikt hiervoor een inspectiespiegeltje met uitschuifbare steel zodat hij vanuit de woning de buitenkant goed kan beoordelen. Boerdijk checkt ook of de onderkant van de kozijnen is geverfd. 'Die wordt nog weleens vergeten.' Dan volgt een kritische blik bij een klemmend raam. Hij vraagt de bewoner of dat al zo was. Die bevestigt dat. 'Dan is het een oud probleem, daar kan de schilder niets aan doen.'

Boerdijk bekijkt daarna de overige ramen en maakt aantekeningen. Hij controleert ook op "heilige dagen". 'Dat zijn plekjes die de schilder is vergeten te schilderen. Tegenwoordig hebben grondverven vaak dezelfde kleur als de uiteindelijke verflaag. Bij het aflakken worden dan soms plekken overgeslagen.' Na een grondige inspectie verlaat hij de etage. 'Zo, ik heb het hier wel gezien; het ziet er goed uit.'

‘Kijk, hieraan herken je een vakman’

Boerdijk bekijkt de houten voordeur. Die is geschilderd met een transparante lak. De keurmeester strijkt met zijn hand over het hout. 'Kijk, hieraan herken je de echte vakman', constateert hij opgetogen. 'Zo'n deur egaal schilderen is lastig als er reparatieplekken op zitten. Die herstelde delen moeten weer dezelfde kleur krijgen als de rest van de deur. Gebruik je een dekkende verf, kun je die plekken makkelijk wegwerken. Maar om een egale kleur te krijgen met een transparante lak, moet de schilder die laagje voor laagje aanbrengen.' Boerdijk maakt foto's van de voordeur en alle andere onderdelen die hij keurt. 'Die gebruik ik voor mijn verslag.'

Vochtgehalte van het hout

De keurmeester haalt de vochtmeter tevoorschijn en controleert de kozijnen van het grote raam aan de voorzijde. 'Zit er meer dan 20% vocht in het hout, dan is er kans op houtrot. Mogelijk heeft een schilder wel houtrotplekken weggehaald, maar niet tot op het droge, gezonde hout. Daardoor blijven schimmelsporen achter en gaat het verrottingsproces gewoon verder.' Het vochtgehalte van het hout blijkt oké. De bewoner kijkt tevreden toe bij de inspectie. 'Eigenlijk doe ik alle onderhoudsklussen aan het huis zelf. Maar het zijn er zoveel en ik stelde het schilderwerk steeds maar uit. Dat kun je niet blijven doen, want dan ben je op den duur een kapitaal kwijt aan herstelkosten. Daarom liet ik het nu over aan een vakman en daar heb ik geen spijt van.'

Verf pas na 3 maanden uitgehard

Met een verrekijker controleert Boerdijk de onderkant van het overhangende gedeelte van het dak; het overstek. Dat kan ook op zijn goedkeuring rekenen. 'Of de schilder vooraf goed ontvet en geschuurd heeft, kan ik niet altijd beoordelen. Daarvoor moet ik vertrouwen op zijn vakmanschap.' Schuren heeft volgens de keurmeester twee functies: het maakt de ruwe ondergrond glad en zorgt voor een goede hechting. 'Als er na een half jaar onthechting plaatsvindt, weet je dat het voorwerk niet goed is uitgevoerd. En wist je dat verf pas na 3 maanden echt goed is uitgehard en bestand tegen beschadigingen? Daarom is die ruime garantieperiode van Eigen Huis Schilderservice een prettig vangnet.'

Uitkomst in een rapport

Na ruim drie kwartier is Boerdijk klaar met zijn inspectie. Hij evalueert zijn bevindingen met de bewoner. 'Thuis werk ik die uit in een rapport en dat mail ik meneer Van Commenée later toe.' Er zijn drie uitkomsten mogelijk: de woning voldoet aan de gestelde eisen, er zijn nog een paar kleine correcties nodig of het huis moet in z'n geheel worden overgeschilderd. De eerste optie is van toepassing op deze woning. De keurmeester neemt afscheid van Van Commenée en benadrukt dat hij altijd contact mag opnemen met Eigen Huis Schilderservice als er toch nog klachten zijn. 'Wij zijn er voor u.'

'Schilder doet het liever in één keer goed'

Over het algemeen is Boerdijk heel tevreden over de kwaliteit van het schilderwerk, vertelt hij buiten op straat. Volgens hem heeft een schilder zelf ook geen zin om naderhand nog herstelwerkzaamheden uit te voeren. 'Dat kost hem geld en tijd, dan doet hij het liever in één keer goed.' En het helpt ook dat schilders naderhand worden gecontroleerd, is zijn overtuiging. 'Ze zetten nu een tandje bij, want ze weten dat we alles checken.' De regen is gestopt in Apeldoorn. Voordat Boerdijk vertrekt, merkt hij nog op: 'Weet je wat we steeds vaker zien? Slakken die glaskit opvreten. Dit valt buiten de garantie: schilders kunnen we aansturen, slakken helaas niet.'