Kennisbank

Hoeveel zonnepanelen kan ik het beste kiezen?

Met de huidige salderingsregeling is het meest ideale om het aantal zonnepanelen op je dak te leggen waarmee je je volledige jaarverbruik dekt of daar net iets onder te gaan zitten.

Door terugleverkosten en afschaffing van de salderingsregeling in 2027 is dit niet meer vanzelfsprekend. Het ideale aantal zonnepanelen is afhankelijk van verschillende factoren. Het bepalen van de ideale hoeveelheid is maatwerk. Het beste is om zo veel mogelijk stroom van de zonnepanelen zelf te gebruiken. Gemiddeld gebruiken zonnepaneelhouders op dit moment zo’n 30 % van de opgewekte stroom zelf. Het ideale aantal zonnepanelen is afhankelijk van:

• Het beschikbare dakoppervlak
  Hoeveel vrije ruimte heb je op het dak om zonnepanelen te plaatsen. Dit is ook afhankelijk van de grootte van de panelen en hoeveel schaduw je op het dak hebt.
   
• Oriëntatie van het dak
  Met name bij schuine daken heb je vaak niet veel te kiezen en ben je afhankelijk van de oriëntatie van de daken. Op het zuiden leveren zonnepanelen het meeste op. Gericht op het oosten en het westen leveren de zonnepanelen weliswaar minder op, maar komt de opbrengst voor de meeste huishoudens meer overeen met het gebruik. Op het oosten gericht heb je sneller zonnestroom in de ochtend en op het westen heb je langer opgewekte stroom in de avond. 
  Bij platte daken is het soms mogelijk om zelf de oriëntatie te kiezen. Steeds vaker worden zonnepanelen op het oosten en het westen geplaatst. Er moet vaak wel meer rekening worden gehouden met omliggende bebouwing vanwege schaduw.
   
• Wat is het leefpatroon van de bewoners
  Het leefpatroon van de bewoners bepaalt (deels) wanneer je het meeste stroomverbruik hebt. Veel huishoudens verbruiken in de ochtend bij het opstaan en in de avond bij het thuiskomen de meeste stroom. 
   
• Welke apparaten heb je in huis
  Apparaten met een verwarmingselement verbruiken in het algemeen het meeste stroom, zoals een wasmachine, droger, vaatwasser, oven en elektrische kookplaat. Voor de meeste zonnestroominstallaties geldt dat met name in de maanden mei, juni en juli dat de zonnepanelen zoveel opleveren dat je nog altijd stroom over houdt als één van deze apparaten aan staat.
  Ook een warmtepomp verbruikt redelijk wat stroom, maar voor verwarming komt het stroomverbruik minder overeen met de opbrengst van je zonnepanelen. Vooral in de maanden december en januari.
  Bij een all-electric warmtepomp kan je wel meer gebruikmaken van jouw eigen opgewekte stroom door jouw boiler te vullen voor het warme tapwater wanneer jouw zonnepanelen stroom leveren. Je moet dan wel een systeem hebben waarmee je dat kan regelen.
   
• Elektrische auto laden
  Met een elektrische auto kan je veel van je zelf opgewekte stroom zelf gebruiken. Je moet dan natuurlijk wel thuis zijn als de panelen stroom leveren om daar gebruik van te maken. Afhankelijk van het aansluitvermogen van de laadpaal kan de hoeveelheid stroom snel meer zijn dan jouw zonnepanelen kunnen leveren. Er zijn ook laadpalen waarbij je kunt instellen dat ze alleen de overtollige stroom van jouw zonnepanelen laden. Er is dan wel een minimale hoeveelheid stroom nodig om de laadpaal te activeren.
   
• Thuisaccu
  Een manier om meer zonnestroom zelf te gebruiken is door het plaatsen van een thuisaccu. Met een thuisaccu kan je overdag opgewekte stroom in de avond en nacht gebruiken als de zonnepanelen geen stroom meer leveren. Met een thuisaccu kan je het eigen gebruik van gemiddeld 30 % verhogen naar zo’n 60 %. Een thuisaccu vraagt echter een behoorlijke investering en het is de vraag of je die binnen de technische levensduur ook terugverdient. Een accu is bovendien behoorlijk milieu belastend.
   
• Automatisering
  Het meest ideale is als deze apparaten geautomatiseerd in- en uitgeschakeld kunnen worden als de zonnepanelen stroom leveren. Sommige apparaten, zoals wasmachines en laadpalen kun je van tevoren instellen of op afstand bedienen.
  Het meest ideale is als je met 1 systeem alles kunt regelen. Zo’n systeem wordt ook wel een HEMS (Home Energy Management System) genoemd. Helaas zijn de mogelijkheden hiervoor nog vrij beperkt. Veel apparaten kunnen nog niet met elkaar communiceren. HEMS's zijn wel volop in ontwikkeling.
   
• Toekomstbestendigheid
  Wat voor plannen heb je voor de toekomst. Ga je in de toekomst misschien een warmtepomp plaatsen of een elektrische auto aanschaffen? Dan kan je hier alvast rekening mee houden met het aantal panelen.
   
• Investeringskosten
  Wat kost de zonnepaneleninstallatie. Houd daarbij ook rekening met eventuele aanpassingen van de meterkast.
   
• Energiecontract
  Kijk nu en in de toekomst ook kritisch naar de energiecontracten. Hoe berekent de leverancier terugleverkosten? En wat voor vergoeding krijg je bij het leveren van stroom aan het openbare net. Nu is dat alleen relevent als je zonnepanelen meer opleveren dan je zelf verbruikt, maar na afschaffing van de salderingsregeling in 2027 geldt dat voor alle geleverde stroom.

Aandachtspunten

• De kwaliteit van zonnepanelen wordt steeds beter waardoor ze een steeds grotere opbrengst hebben. In 2010 had een gemiddeld zonnepaneel een vermogen van ongeveer 240 Wp.
  De huidige zonnepanelen zitten ongeveer op een vermogen van 440 Wp. Dat is ruim 85 % meer. 
• Bij de huidige saldering ontvang je voor de stroom geleverd aan het net precies dezelfde prijs als de prijs die je betaalt voor afname van stroom. Maar als je in een jaar meer stroom teruglevert dan je zelf afneemt ontvang je voor die extra hoeveelheid geleverde stroom een redelijke vergoeding. Wat die redelijke vergoeding is wordt bepaald door jouw energieleverancier. Dit zorgt er wel voor dat de terugverdientijd voor extra zonnepanelen, meer dan je feitelijk nodig hebt om jouw stroomverbruik af te dekken, veel lager is.
• De meeste energieleveranciers rekenen tegenwoordig terugleverkosten, maar de manier waarop ze dat doen verschilt. Dat maakt vergelijken van de verschillende contracten ingewikkeld. Deze is namelijk afhankelijk van de persoonlijke situatie. Bijvoorbeeld van hoeveel stroom van de zonnepanelen je zelf verbruikt en hoeveel je aan het openbare net levert. Het is in ieder geval verstandig om zo veel mogelijk zelf opgewekte zonnestroom direct zelf te gebruiken.  
• Ga voor een nauwkeuriger berekening van de opbrengst van zonnepanelen naar: Hoe kan ik berekenen wat de opbrengst van zonnepanelen is?
• Doordat veel nieuwbouwwoningen all-electric worden opgeleverd, bijvoorbeeld met warmtepomp, moet ook rekening worden gehouden met het stroomverbruik voor verwarming. Hoeveel dit stroomverbruik voor verwarming is kan het beste gevraagd worden aan de bouwer. Die heeft hier een energieprestatieberekening voor moeten maken. 
• Zonnepanelen leveren niet het hele jaar dezelfde hoeveelheid stroom op. In december leveren zonnepanelen gemiddels zo'n 2 % van het jaartotaal op, terwijl in de maanden mei, juni en juli de panelen per maand ongeveer 13 % opleveren. Zie onderstaand schema:

Hoe nu verder