Hoe werkt een cv-installatie?
Op deze pagina lees je uit welke onderdelen een cv-installatie bestaat, hoe een cv-ketel werkt en wat de aandachtspunten zijn bij het verwarmen van jouw woning.
Complete cv-installatie: alle onderdelen op een rijtje
Een cv-installatie bestaat uit drie onderdelen: de opwekinstallatie (bijvoorbeeld HR-ketel en/of warmtepomp), het transportdeel (de leidingen) en het afgiftesysteem (bijvoorbeeld radiatoren of convectoren).
1. Opwekinstallatie
Om warmte op te wekken voor de verwarming heb je een warmteopwekker nodig. Die werkt vaak met (aard)gas of elektriciteit, zoals een cv-ketel of warmtepomp. Sommige woningen hebben geen opwekinstallatie. Dan wordt de centrale verwarming geregeld door een warmtenet of door een centrale opwekinstallatie, bijvoorbeeld in een appartementencomplex.
Cv-ketel of HR-ketel
Bij de meeste woningen wordt de warmte nog opgewekt door middel van aardgas. Meestal met behulp van een hoogrendement (HR)-ketel. Vaak worden deze moderne ketels niet alleen gebruikt voor de verwarming, maar ook voor het verwarmen van het water voor de douche en de kranen. De cv-ketel wordt dan ook wel een combiketel genoemd.
Warmtepomp
Tegenwoordig worden warmtepompen steeds vaker als opwekker gebruikt. Soms in combinatie met de cv-ketel, dit wordt dan een hybride warmtepomp genoemd. En soms als zelfstandige warmtepomp. Omdat je dan alleen elektriciteit gebruikt, wordt dit ook wel een all-electric warmtepomp genoemd.
2. Leidingen
Als het water in de warmteopwekker is opgewarmd, wordt het door de cv-leidingen gepompt naar het afgiftesysteem. De zogenaamde cv-pomp vind je in de buurt van je cv-ketel, of is daarin ingebouwd. Om te zorgen dat het warme cv-water zich goed verdeeld over alle delen van het afgiftesysteem (radiatoren, convectoren en vloer- en wandverwarming) is het verstandig om deze goed in te regelen. Dit noemen we waterzijdig inregelen.
Lees meer over waterzijdig inregelen3. Afgiftesysteem
Het afgiftesysteem van je cv-installatie kan bestaan uit radiatoren, convectoren, wand- en vloerverwarming of een combinatie hiervan. De keuze in radiatoren is enorm. Van een eenvoudige radiator, designradiatoren voor in badkamers tot klassieke modellen. Convectoren zijn meestal wat lager dan radiatoren en bestaan uit een buis met daaromheen allemaal metalen ribben. De werking van radiatoren en convectoren is nagenoeg hetzelfde. Ze warmen lucht op die daardoor stijgt en zo de ruimte verwarmd. Convectoren werken het beste bij hogere temperaturen (70 tot 80 °C).
Bij vloer- en wandverwarming wordt het warme cv-water door leidingen in de vloer (of wand) gepompt. Hierdoor warmt de vloer (of wand) op en geeft deze warmte af aan de lucht in de ruimte. Wandverwarming wordt niet vaak toegepast.
Kamerthermostaat en thermostaatkranen
Met behulp van thermostaatkranen wordt per ruimte de temperatuur geregeld. De werking van een thermostaatkraan is doorgaans afhankelijk van de kamerthermostaat. De kamerthermostaat geeft een signaal aan de ketel als deze moet branden. Als de woonkamer, waar de thermostaat meestal hangt, op de gewenste temperatuur is en de ruimte met thermostaatkraan nog niet, dan stopt de cv-ketel op aangeven van de kamerthermostaat met branden. Het helpt dan dus niet om de thermostaatkraan hoger te zetten, omdat er dan geen signaal naar de cv-ketel gaat om te gaan branden.
Slimme thermostaat
Om dit probleem met thermostaatkranen te ondervangen zijn er ook systemen waarbij elke thermostaatkraan de cv-ketel apart aanstuurt. Met deze slimme thermostaatkranen verwarm je alleen de gewenste ruimtes op de ingestelde temperatuur. Dit bespaart energie.
Regelmatig onderhoud cv-ketel
Om het meeste uit je cv-ketel te halen en storingen te voorkomen, is het goed om je cv-ketel regelmatig te laten onderhouden. Afhankelijk van de ketel kun je dit het beste jaarlijks of tweejaarlijks laten doen. Onderhoud, reparatie en vervanging van de cv-ketel en de bijbehorende rookgasafvoer mag alleen gedaan worden door een gecertificeerde installateur. Onderhoudsklussen als radiatoren ontluchten en de cv-ketel bijvullen mag je ook zelf doen.
Lees meer over het onderhoud van je cv-installatieNieuwe cv-ketel kopen
Is je cv-ketel of complete cv-installatie aan vervanging toe? Dan zijn er een aantal zaken waarmee je rekening moet houden. Zoals het energielabel en de CW-klasse van de nieuwe cv-ketel.
Bekijk alle aandachtspunten voor het kopen van een cv-ketelTips centrale verwarming
- Zorg voor voldoende luchtstroming
Zorg er bij radiatoren en convectoren voor dat er voldoende luchtstroming kan plaatsvinden. Plaats meubels niet tegen de radiator, maar houd altijd wat afstand. Ook aan de onderzijde en bovenzijde moet voldoende ruimte zijn, zodat de warme lucht goed kan stromen. - Laat je cv-installatie afstellen
Alle verwarmingselementen moeten dusdanig worden afgesteld dat de warmte vanuit de cv-ketel gelijkmatig wordt verdeeld. Zo verbruik je 10 tot 15% minder energie. Een goed ingestelde verwarming is ook veel comfortabeler. Alle ruimtes worden dan gelijkmatig warm. Eigenlijk zou het verwarmingssysteem standaard moeten worden ingesteld, maar uit kostenoverwegingen wordt dit weinig gedaan. Een cv-installatie afstellen is een klus voor de ervaren installateur. - Plaats boosters
Bestaande radiatoren en convectoren werken efficiënter door aan de onder- of bovenzijde boosters te plaatsen. Boosters zijn kleine ventilatoren die er voor zorgen dat de warmte sneller de ruimte in stroomt. Hierdoor kun je effectiever (lees: zuiniger) verwarmen. Er bestaan ook radiatoren waar deze ventilatoren al zijn ingebouwd. Dit worden lage temperatuur radiatoren genoemd, omdat ze de ruimtes met een lagere aanvoertemperatuur toch warm krijgen.