
Domotica, ook wel huisautomatisering, smart home of slimme apparaten genoemd, is het toepassen van elektronica in en om het huis waarbij verschillende systemen of toestellen gekoppeld zijn en 'samenwerken'. Zoals gordijnen die automatisch dichtgaan zodra het donker wordt waarbij tegelijkertijd de verlichting aan gaat. Het kan een belangrijke rol spelen bij het langer zelfstandig blijven wonen. Hoe maak je je huis veiliger, beter en comfortabeler?
Bediening op afstand
Je bedient je zonwering (zonnescherm, rolluiken of screens) op basis van een app op je telefoon. Dit is ook mogelijk als je van huis bent. Handig als je bijvoorbeeld bent vergeten het zonnescherm in te klappen en het weer omslaat.
Bediening op basis van externe factoren
Je kunt je zonnescherm, rolluiken of screens automatisch openen of sluiten op basis van lux (verlichtingssterkte) of temperatuur. Zo hou je in de zomer de warmte buiten en isoleer je de kou in de winter. Dit draagt bij aan een efficiënt en lager energieverbruik. Bij een zonnescherm is het ook nog mogelijk om het automatisch in te stellen op basis van wind en regen.
Met camerabewaking weet je wie er aan de deur staat, ook als je niet thuis bent. Plaats een intercom of laat de kinderen meekijken wanneer dat nodig is. In de woning kan met behulp van sensoren veel gevaar worden uitgesloten, van een inbraakalarm tot een rookmelder en een automatische notificatie naar de familie bij onraad.
Dankzij een mobiele intercom kan je meteen zien wie er voor de deur staat wanneer er wordt aangebeld. Op die manier vermijd je dat je ongewenste gasten binnen laat.
Via wifi kun je slimme rookmelders koppelen met je mobiele telefoon (smartphone). In de bijbehorende app lees je de status uit. Via je telefoon krijg je een melding bij rook of brand. Ook als je niet huis bent weet je wat er aan de hand is. Slimme rookmelders zijn koppelbaar aan andere rookmelders: alle rookmelder in huis gaan dan af. Je kunt de rookmelders ook koppelen aan die van de buren. Er zijn rookmelders die zijn voorzien van noodlicht dat inschakelt wanneer het alarm afgaat.
Je kunt op verschillende manieren verlichting gebruiken voor meer veiligheid. Een aantal toepassingen:
LED-strips met een ingebouwde bewegingsmelder kunnen je 's nachts veilig naar de badkamer, toilet of keuken leiden. Sensoren detecteren jouw bewegingen en verlichten de weg. Het maakt oriëntatie in het donker makkelijker en zo voorkom je ongelukken.
Een andere toepassing is een sensor met lamp onder het bed. Als je uit bed stapt gaat er verlichting onder het bed aan zodat je bijvoorbeeld naar de badkamer kan lopen.
Met een bewegingsmelder in de toiletruimte springt de verlichting aan zodra je de deur opent of er beweging wordt gedetecteerd. Zo tast je in het donker niet meer naar het lichtknopje.
Een domotica toilet is een toilet met douchewc en fohn. Met behulp van afstandsbediening stuur je het toilet aan om de billen met water te reinigen en te drogen. Je hoeft alleen maar te blijven zitten. Een prettige oplossing als je niet meer zo flexibel bent.
Het sluiten van gordijnen kan een zware belasting zijn als je ouder wordt. Kies er dan voor om je gordijnen te openen en sluiten met een afstandsbediening. Maak je hier een domoticasysteem van, dan kun je de gordijnen laten sluiten zodra het donker wordt en tegelijkertijd de verlichting automatisch aan laten gaan op de door jou gewenste plekken.
Met een personenalarm alarmeer je anderen als er binnenshuis iets met je gebeurt. Het werkt op basis van kleine zender die je bij je draagt. De bekendste toepassing is een alarmknop aan een ketting. Met een druk op de knop roep je hulp in. Als het apparaat gekoppeld is aan de vaste telefoonlijn, dan beperkt het bereik zich vaak tot zo’n 30 meter. Wil je een personenalarm dat ook bereik heeft als je op pad bent, schaf dan een mobiel alarmeringssysteem aan.
Je kiest zelf wie je bij nood wilt oproepen. Kies meerdere personen: als de eerste persoon niet bereikbaar is, gaat de oproep automatisch naar de tweede persoon. Je kunt ook een thuiszorgorganisatie aan de lijst toevoegen. Via de alarmknop kun je spreken met en luisteren naar degene die je hebt opgeroepen. Andere systemen werken op basis van ontvangers die in verschillende vertrekken in de woning zijn geïnstalleerd. Veel personenalarmen slaan automatisch zelf alarm. Bijvoorbeeld als je bent gevallen of langere tijd niet hebt gewogen.
Personenalarmering kun je zowel kopen als huren. Sommige zorgverzekeraars vergoeden een deel van de kosten. Vraag ook bij je gemeente of je vanuit de wmo in aanmerking komt voor een tegemoetkoming in de kosten.
Bij een van de meest simpele toepassingen van een domoticasysteem moet je denken aan een module tussen bijvoorbeeld verlichting en stopcontact en het gebruik van een afstandsbediening voor aan en uit. Het is afhankelijk van jouw (technische) kennis en ervaring of je zelf aan de slag wilt met dit soort klussen.
Uitgebreidere systemen moeten geprogrammeerd en (vaak) aangelegd worden. Dit vraagt specifieke technische en ICT-kennis.
De kosten van domotica lopen erg uiteen. Voor het laten installeren van een slimme thermostaat betaal je gemiddeld € 300 terwijl een uitgebreid smart home systeem al gauw in de duizenden euro's loopt.
Ga je je woning verbouwen of verduurzamen en combineer je dit met het toepassen van domotica, dan kan een persoonlijke lening een optie zijn. Voor sommige maatregelen, zoals een personenalarmeringssysteem, kun je mogelijk bij de gemeente via de wmo of bij je verzekeraar een vergoeding krijgen.